Strycharski / Andriessen – Ghost (CD Recensie)

Componisten beïnvloeden elkaar, dat is al eeuwen zo. Om slechts twee voorbeelden te noemen: Wolfgang Amadeus Mozart toonde zich schatplichtig aan Joseph Haydn en droeg in 1785 een serie strijkkwartetten aan hem op die de geschiedenis ingingen als ‘Haydn kwartetten. En in 1914 componeerde Max Reger op zijn beurt weer ‘Variaties en fuga over een thema van Mozart’, opus 132. En tot slot hebben we hier de Poolse blokfluitist en componist Dominik Strycharski die ‘Melodie’ van Louis Andriessen als uitgangspunt nam voor zijn stuk ‘Harmonie’, beiden terug te vinden op door Bôłt Records uitgebrachte ‘Ghost‘.

Het stuk van Andriessen, voor blokfluit en piano, stamt uit 1974 en werd geschreven voor Frans Brüggen. Op dit album vinden we Strycharski zelf samen met de pianist Sebastian Zawadzki. Interessant is de wijze waarop Strycharkski naar het stuk kijkt als een “farewell to the spirit of cummunity.” En verderop zegt hij over het stuk: “It’s an almost unceasing unison of two instruments; the melody is almost stretched into ambient, although it’s never fully transparent, it never loses its narrative qualities. We will not find in it widely exploited extended techniques. Instead, there is continuum and absolute simplicity.” Strycharski doet het stuk met zijn beschrijving recht. Het is een transcendent, bijna lichtvoetig stuk waarin de klanken van de piano en de blokfluit op prachtige wijze samenvallen, een soort van sereen evenwicht bereiken.

Naar eigen zeggen is ‘Harmonie’ het alter ego van ‘Melodie’ met als stelling dat “harmony, which we still need, has become impossible.” Waarna hij eraan toevoegt dat “perfect harmonization is a great effort and a great goal which is in fact impracticable.” Of Strycharksi gelijk heeft, is voer voor de deskundigen. Feit is intussen dat ‘Harmonie’ veel onrustiger en pregnanter klinkt dat Andriessens ‘Melodie’. Van “the spirit of community” is inderdaad niet veel meer over. Zo liefelijk als dat de piano bij Andriessen klinkt, zo agressief, duister klinkt hij bij Strycharski. Maar een boeiend stuk is het zeker en de combinatie met ‘Melodie’ is een bijzondere.

‘Ghost’, waar het album zijn titel aan ontleent, bevindt zich tussen de twee stukken in, een niemendalletje waarin Strycharski naar eigen zeggen commentaar levert op het hele project.