Thomas Ankersmit – Homage to Dick Raaijmakers (CD Recensie)

Dick Raaijmakers, hij stierf in 2013 een paar dagen na zijn 83ste verjaardag, is één van de grondleggers van de elektronische muziek. Zijn carrière nam eind jaren ’50 een aanvang in de roemruchte Phillips studio in Eindhoven. Het is dan ook niet meer dan terecht dat Thomas Ankersmit, die nu geldt als een belangrijk experimenteel musicus, hem eert met een stuk, ‘Homage to Dick Raaijmakers’ geheten.

Ankersmit schreef het in opdracht van het Sonic Acts Festival, alwaar het in februari 2016 in première werd gebracht. De opnames voor dit album, verschenen bij Shelter Press werden overigens nog nabewerkt door de beroemde producer Rashad Becker.

Raaijmakers had natuurlijk veel minder geavanceerde techniek ter beschikking dan Ankersmit nu heeft. In de jaren ’50 en ’60 werd er vooral gewerkt met tape en de beperkte mogelijkheden die de elektronica toen bood. Om in dit homage zo dicht als mogelijk bij de meester te blijven, wijkt Ankersmit uit naar een soortgelijk instrumentarium, gebruikmakend van de Serge Modular analoge synthesizer, feedback, sinus/puls generators, contactmicrofoons en tape. Met de synthesizer creëert hij een onrustige geluidswereld die meermaals doet denken aan een meteorologische storing, een storm, een onweersbui. Bijzonder is het gebruik van de contactmicrofoon die door Ankersmit op regelmatige basis door de apparatuur heen wordt getrokken, zo weer nieuwe geluiden producerend.

De studio van Dick Raaijmakers in Eindhoven

Dit lezend zal het u niet verbazen dat ‘Homage to Dick Raaijmakers’ allesbehalve een harmonisch, melodisch stuk is. Wie het werk van Raaijmakers echter kent, weet dat deze componist hier eveneens niet voor koos. Het stuk van Ankersmit is dan ook naar analogie veel meer een zeer boeiend, abstract klanklandschap, vol onverwachte vergezichten. Zoals het moment met die schijnbaar eindeloos pulserende hoge klanken vanaf de negende minuut, heel langzaam openbaart zich hier variatie: gaandeweg verandert de puls van karakter. Prachtig hoe daarna de sfeer omslaat en we getrakteerd worden op een elektronische onweersbui van ongekende orde.

Ook deze storm gaat weer liggen, wat overblijft zijn onbestemde klanken, gekraak, geritsel, geknars, waarna Ankersmit wederom de hogere sferen op zoekt, zich naar het einde toe bewegend. Voorwaar een passend homage aan deze vooruitstrevende componist.