Aidan Baker, Simon Goff & Thor Harris – The Bit / WERL – WERL 3 / Aidan Baker – An Instant of Rising – Liminoid (CD / LP Recensie)

Weinig musici zijn zo actief als de Canadese gitarist Aidan Baker. Hij maakt deel uit van groepen als het Hypnodrone Ensemble, Nadja, B/B/S/, Whisper Room en WERL en laat ook regelmatig solo van zich horen. Veel verschijnt via zijn eigen label Broken Spine Records, maar ook andere labels brengen regelmatig werk van hem uit. Zo maakte hij ‘The Bit’ voor Gizeh Records en verscheen bij Midira Records een nieuw album van WERL: ‘WERL3’. Verder blijkt Baker ook als componist actief. Gizeh Records bracht twee stukken, ‘An Instancce of Rising’ en ‘Liminoid’ uit op Cd.

Laten we beginnen bij ‘The Bit’, waarop we naast Baker op gitaar en fluit, de violist Simon Goff en de percussionist Thor Harris horen. Direct in ‘Intro’ creëren Baker en Goff een indrukwekkende, sterk verdichte wolk van klank waar Harris een patroon van ritmische slagen aan toe voegt. Het stuk loopt over in het titelstuk ‘The Bit’, waarin Harris duidelijk vilten stokken gebruikt voor een duister, maar zeer ritmisch patroon. Het is de muziek van een ritueel, iets dat nog versterkt wordt door de nevelslierten van gitaar en viool. Die sfeer, ietwat duister, zwanger van melancholie kenmerkt ook ‘Canter’ waarin het licht louter komt van Bakers fluit. Donkere wolken ook in het vrij lange en slepende ‘Springenden’, terwijl Harris al even duistere ankerpunten inbouwt. In ‘Gait’ horen we Harris op piano, iets dat enig licht in dit nummer brengt. Tot slot klinkt ‘Wild At Heart’, dat met ruimt 22 minuten ongeveer het halve album beslaat en dat in alle opzichten op zeer boeiende wijze voortborduurt op het voorgaande en waarin de troosteloosheid het absolute hoogtepunt bereikt.

WERL is oorspronkelijk een duo bestaande uit Baker en drummer Thomas Järmyr. Op WERL3 echter, de liveopnames van het Moving Noises Festival, editie 2019 in de Christuskirche van Bochum, vinden we ook  basklarinettist Gareth Davis. Iemand van wie we inmiddels weten dat hij muzikaal prima bij dit duo kan aansluiten. En dat blijkt te kloppen. Aanvankelijk bestaat de muziek vooral uit door de ruimte van de kerk dwalende klanknevels en voor er iets van ritme zijn intrede doet, zijn we halverwege het eerste deel en zo’n minuut of twaalf onderweg. Maar dan gaat het ook goed los. Dat Järmyr in staat is tot het leggen van verdichte tapijten met behulp van zijn mokerslagen was ons reeds bekend, Davis sluit hierbij aan met lange uithalen in het hoog op zijn basklarinet, terwijl Baker zijn klankwolken in het gareel brengt. Dan, in de zestiende minuut keert de rust terug, een lijn die wordt doorgetrokken in het tweede deel. Fluisterzachte klanken van Davis vullen de ruimte, of we ons in een donker bos bevinden. Ook hier ontstaat gaandeweg meer structuur en krijgt de muziek een steeds dwingender karakter. Tot we tegen het einde in een maalstroom aan klanken belanden.

Aidan Baker kreeg ooit een klassieke opleiding, dus in die zin is de overstap naar componist niet zo’n vreemde, toch ben ik, tot nu toe, nooit eerder gecomponeerd werk van hem tegengekomen. Van de twee stukken op dit nieuwe album van Gizeh Records is ‘Liminoid’ de oudste, Baker schreef het in 2008. In 2011 nodigde het Zemlika Festival in Durbe, een stadje in Letland, Baker uit om het nogmaals uit te voeren, nu met leden van het Riga Sinfonietta en een plaatselijke rockband, The Burning Kulba. Het tweede stuk, ‘An Instance of Rising’ schreef Baker in 2017, in opdracht van een ander festival, Sacrum Profanum, in Krakow, Polen. De uitvoering is in handen van het Spółdzielnia Muzyczna Contemporary Ensemble. Muzikaal staan deze twee composities dicht bij Bakers andere werk. Het grootste verschil zit in de rijkdom aan klanken, een ensemble biedt nu eenmaal meer mogelijkheden en Baker gebruikt deze zonder meer. Een prachtig voorbeeld waar dit toe leidt is de ritmische passage in Liminoid. Het maakt dit album tot een hoogtepunt in Bakers omvangrijke oeuvre.

De albums zijn te beluisteren en te koop via Bandcamp: