Irmin Schmidt – Nocturnes (CD Recensie)

Het bij Spoon Records verschenen ‘Nocturne’ van Irmin Schmidt is in alle opzichten een bijzonder album. Niet alleen vanwege de muziek, live opgenomen in de St. Paul’s Hall van de University of Huddersfield, die is heel verrassend en zeker voor een album met solopiano bijzonder afwisselend, maar vooral vanwege de man die het speelt, Schmidt zelf. Want Schmidt, hij wordt in mei van dit jaar 84, kennen we natuurlijk niet in de eerste plaats als klassiek componist, hij dankt zijn grootste bekendheid als één van de oprichters van de legendarische rockgroep CAN, één van de voornaamste vertegenwoordigers van wat we krautrock zijn gaan noemen.

Zijn achtergrond was echter een geheel andere. Hij studeerde bij Karlheinz Stockhausen en György Ligeti en was in het eerste deel van de jaren ’60 van de vorige eeuw vooral actief als dirigent. Toen vroeg CAN al zijn aandacht. In 1978 was dat avontuur ten einde en legde Schmidt zich onder andere toe op filmmuziek en werk voor theater, naast het beheren van de nalatenschap van die zo beroemd geworden band, Schmidt is nog de enige die in leven is van de oorspronkelijke bezetting.

Irmin Schmidt. Foto: Lucia Margarita Bauer

In 2019 verscheen ‘5 Klavierstücke’ en nu ligt er dus ‘Nocturne’, een live album, met naast het tweede ‘Klavierstück, waar het album mee opent, het geljknamige ‘Nocturne’ en ‘Yonder’.

In alledrie de  stukken combineert Schmidt het spel met de toetsen niet alleen met preparaties, maar ook met eerder gemaakte geluidssculpturen. Zo trekken in ‘Klavierstück II’ donkere wolken voorbij, die niet alleen Schmidts spel op de toetsen, maar ook de zeer percussieve geluiden die hij middels zijn prepararies produceert, doorkruisen en horen we in ‘Nocturne’ stromend water en het ritme van vallende druppels. Mooi hoe hij dit afzet tegen zeer bescheiden pianoaanslagen, die zo zacht klinken dat ze uit een andere kamer afkomstig lijken. In ‘Yonder’ komen daar nog klokken bij, metalen slagwerk en wederom duistere klankwolken. Het is deze wijze van werken, waarbij de piano regelmatig een ondergeschikte rol speelt, die dit tot een boeiend album maakt, balancerend op de grens tussen hedendaags gecomponeerd en experimenteel.

Beluister hier ‘Nocturne’: