Evan Johnson – Forms of Complaint (CD Recensie)

De Amerikaanse componist Evan Johnson behoort tot de meest bekende componisten van zijn generatie, hij is van 1980 en zijn werk is zo ongeveer door alle ensembles en musici die zich hebben gespecialiseerd in hedendaagse gecomponeerde muziek gespeeld. Een aantal daarvan vinden we op het nieuwe ‘Forms of Complaint’ dat verscheen bij Kairos Music en dat vijf stukken bevat uit het eerste decennium van deze eeuw.

Reeds bij de twee oudste stukken, ‘Hyphen’ en ‘Clutch’, beiden nog geen twee minuten lang, valt op hoe verdicht en samengebald de muziek van Johnson klinkt, als hij klinkt. Want hoe kort deze stukken ook moge zijn, stilte speelt er een rol in. Maar als het klinkt, in ‘Hyphen’ de crotales van Peter Neville en in ‘Clutch’ de viool van Graeme Jennings, dan is het intens. ‘Colophons (“That other that ich not whenne”)’ van een jaar later, uitgevoerd door EXAUDI, samen met violiste Mieko Kanno, onder leiding van James Weeks kent eenzelfde intensiteit. Duidelijk beïnvloed door oude klaagzangen weeft Johnson hier een prachtig klankweb voor de zes vocalisten en de viool. Een tekst ontbreekt, maar die mis je geenszins. Het gaat de componist hier duidelijk om de wijze waarop de glissando gezongen en gespeelde klanken in elkaar overlopen. En ook hier speelt de stilte weer een bijzonder grote rol, de vocale klanken benadrukkend.

Foto: New Music USA

In ‘Postitioning in Radiography’, uit 2007, horen we een ander element van Johnsons muziek goed terug: het laveren tussen structuur en chaos. We horen in dit stuk, gespeeld door Mabel Kwan op een aantal speelgoedpiano’s, wat dit stuk overigens een bijzondere klank geeft, zowel een overduidelijk melodisch patroon als een overdaad aan klanken die hier niet echt bij lijken te passen en die dit patroon regelmatig in de marge drukken. Maar het is juist dit barokke element dat deze muziek zo bijzonder maakt. Bijna de helft van het album wordt in beslag genomen door ‘Apostrophe 1 (All communication is a form of complaint)’, uit hetzelfde jaar, gespeeld door twee leden van ELISION: de basklarinettisten Carl Rosman en Richard Heynes. En ook in dit stuk vinden we dat spanningsveld tussen een duidelijke vorm aan de ene kant en zoekende, verkennende bewegingen aan de andere kant. Maar bovenal valt hier op hoe inventief Johnson deze basklarinetten inzet, met een prachtig klankspel tot gevolg.

Het album is te beluisteren via Spotify: