Tot slot van onze serie rondom de menselijke stem bespreken we hier twee soloalbums. Twee vocalisten die het aandurfden om zonder enige vorm van begeleiding met louter die stem te werken, verrassen en ontroeren. De Nederlandse Sanne Rambags realiseerde haar debuut als solozangeres, ‘SONNA’ op haar eigen nieuwe, gelijknamige label, eerst als download, maar inmiddels ook als LP en de Duitse Hanna Schörken bracht ‘Luma’ uit via Leo Records.
Sanne Rambags is in de afgelopen jaren uitgegroeid tot een bijzondere stemkunstenares, die stevig aan de weg timmert. Zo kwam ze hier voorbij met zowel Under the Surface als Mudita. En dat zijn dan nog maar twee van de projecten waarbij ze betrokken is. Ze zegt zelf heel open over haar ontwikkeling als kunstenaar, maar vooral als mens: “In de afgelopen jaren heb ik ervaren hoe mijn groei als uitvoerend musicus een geweldige emotie van geluk veroorzaakt heeft en tegelijkertijd een diepte van destructiviteit. Het is in die destructieve tijden geweest hoezeer ik besefte dat mijn stem mijn bron is voor genezing. De oerkracht die ik teweeg kan brengen in een moment van totale overgave aan klanken. De mogelijkheid om mijzelf uit te drukken is mijn krachtigste medicijn.” Je hoort het onverkort terug in dit bijna mystieke album, vol gezongen rituelen, prachtig opgenomen in de kerk van Riel. Vijfentwintig miniaturen bevat het, meestal van nog geen twee minuten. Nu ben ik inmiddels redelijk vertrouwd met Rambags’ stemgeluid en haar manier van zingen en op echte verrassingen had ik dan ook niet gerekend. Dat blijkt dus niet te kloppen. Want Rambags gaat hier duidelijk een paar stappen verder dan wat ik tot nu toe van haar hoorde. Conform haar eigen woorden is dit album een soort van sjamanistisch ritueel, waarbij haar voorliefde voor de Noordelijke streken van Europa sterk doorklinkt. Ze grijpt je op een aantal momenten, die zoals gezegd gelukkig niet al te lang duren, met haar vocale kunsten danig bij de strot. Om bang van te worden.
Hanna Schörken was mij onbekend en dit ‘Luma’ is dus de eerste kennismaking. Schörken blijkt zowel schrijfster, als zangeres en improvisator en studeerde daarnaast musicologie. ‘Luma’ is weliswaar haar debuut voor Leo Records, maar is haar tweede soloalbum, na het in 2018 bij Creative Sources verschenen ‘You Told Me How To Dance’. Meer dan Rambags past Schörken in de traditie van de vocale avant-garde en de stukken op dit album doen me dan ook vaker denken aan het werk van hedendaags gecomponeerde componisten, George Aperghis voorop, dan aan de aan jazz verwante geïmproviseerde muziek. Daarbij past dat ze zeker teksten gebruikt, maar haar stem ook bijzonder vaak inzet als instrument, met als mooie voorbeelden de percussieve geluiden in ‘Forests’ en de link naar elektronica in ‘Land’. Bijzonder zijn ook zeker ‘Rest’ en ‘Objects I can not touch’. De eerste vanwege de wijze waarop ze haar tekst op redelijk hilarische wijze behandelt en de tweede omdat ze daar louter een verhaal vertelt, zonder enige vorm van experiment. Een interessant album waarmee we Schörken primair leren kennen als een bijzondere stemkunstenares. En waar Rambags vooral de luisteraar weet te raken en te ontroeren, wekt Schörken met name bewondering vanwege haar bijzondere prestaties.
‘SONNA’ is te beluisteren en te koop via Bandcamp. De LP kan bij Rambags zelf worden besteld: