Insub Meta Orchestra – Ten/Sync (CD Recensie)

Ook bij ‘Ten/Sync’, alweer het achtste album van het in Genève residerende Insub Meta Orchestra, een initiatief van Cyril Bondi en d’incise, is het weer lastig om te bepalen of dit nu thuis hoort binnen de hedendaags gecomponeerde muziek of binnen de meer aan jazz gerelateerde vrije improvisatie. Houd het dus maar op beiden. Dit album opnemen was overigens een hele uitdaging en geschiedde door allerlei beperkingen zeker niet zoals het normaal gaat, kleine groepen musici namen het geheel op in drie sessies, waarna het betere knippen en plakken volgde, we horen het nergens aan af.

Direct met het eerste stuk, ‘Tutti-Soli’ maakt dit orkest het de luisteraar niet gemakkelijk. Gescheiden door plotselinge stiltes horen we iedere keer slechts een vrijwel volledig monotone drone. Alleen door het stuk heen veranderen die drones langzaam van karakter, tot er uiteindelijk een soort van gruisstroom overblijft. Maar verder valt er in de bijna dertien minuten die het stuk duurt vrijwel geen kleur te ontdekken en is er geen afzonderlijk instrument te onderscheiden. ‘Sparge’ is van een geheel andere orde. Op een ritme, waar je de ademhaling in zou kunnen horen, ontvouwt zich een ingetogen en enigszins mystiek klanklandschap. Het is dat langzame, wiegende tempo dat hier noopt tot contemplatie en dat ruim twaalf minuten lang, want ook dit stuk kent binnen deze structuur opvallend weinig variatie.

Tot slot is er ‘A la Dezier’, met ruim achttien minuten niet alleen het langste stuk op het album, maar ook het meest experimentele. De enige constante is het slagwerk van Bondi. Dat slagwerk valt op sommige momenten even stil, maar Bondi herpakt zich snel, als een machine die iedere keer weer een zetje nodig heeft, een machine ook die al het andere in werking lijkt te zetten. Daar tussendoor horen we andere tonen, soms kort, soms lang en industrieel aandoende geluiden, maar zonder duidelijke structuur of volgorde, Iedere keer verschijnen en verdwijnen die klanken op ogenschijnlijk volkomen willekeurig wijze.

Drie bijzonder markante stukken voor orkest, of groot ensemble, waarbij de schoonheid zonder meer schuilt in de details. Stukken ook die je niet direct met deze bezetting associeert, vaak eerder met experimentele elektronica, maar die uitstekend blijken te passen.

Het album is te beluisteren via Bandcamp en daar ook te koop: