Paradox Jazz Orchestra – Remembering the Skymasters (CD Recensie)

Voor dit album gaan we terug naar 1945. Toen ontstond er in opdracht van de AVRO een band die de Nederlandse jazz de vijf decennia daarna, tot 1997, diepgaand zou beïnvloeden: The Skymasters. Iedere week waren ze te horen in het radioprogramma ‘Swing Time’, live vanuit Nick Vollebregt’s Jazz Café in Laren. Zoveel jaren na dato nam Jasper Staps het initiatief om hier iets mee te doen. Hij dook in het archief van de Stichting Omroep Muziek en vond daar de originele arrangementen. Dat en nog een handvol andere aanleidingen leidde tot de oprichting van het Paradox Jazz Orchestra, dat Staps samen met de trompettist Teus Nobel vorm geeft. De standplaats van deze negentien musici tellende bigband is het Tilburgse Paradox, maar dat had u vast al geraden.

Daar speelde het zich vorig jaar allemaal af, daar werden de concerten gegeven, die ik, ondanks dat ik er zeker één mee hand willen pikken, allemaal gemist heb en daar vonden de opnames plaats, helaas zonder publiek, covid-19 deed reeds zijn ronde. Een eerbetoon aan The Skymasters en hun muziek, betekent ook een ode aan de swing en de typische bigband muziek van de eerste decennia na de oorlog. Muziek die hier met veel vakmanschap en enthousiasme wordt gebracht door een gemengd Nederlands – Vlaams gezelschap onder leiding van de eerder genoemde Staps.  Zo beginnen we met twee sterke blues stukken, ‘So Here You Are!’ van Rob Pronk en het overbekende ‘Basin Street Blues’ van Spencer Williams in een arrangement van Skymaster Jerry van Rooyen. In die eerste, een mooi stevige opener, valt vooral de solo van Daniël Daemen op sopraansax op, naast het enorme ritmegevoel van bassist Jos Machtel en drummer Niek de Bruijn. Meer dan ‘So Here You Are’ klinkt ‘Basis Street Blues’ natuurlijk als een echte onvervalste blues, met name meesterlijk slepend vormgegeven door Robin Rombouts op bugel.

Het Paradox Jazz Orchestra in Paradox op 29 januari 2020. Foto: Tom Beetz

‘Tough Customer’ laat goed horen dat The Skymasters zich beslist niet beperkten tot het naspelen van klassiekers en dat hun eigen werk vaak behoorlijk grensverleggend was. Aan dit stuk van Rik Elings, met duidelijke Latin en pop invloeden, is dan ook geenszins af te horen dat het al een halve eeuw oud is. ‘Nem Um Talvez’ is niet alleen een prachtig rustpunt, het is vooral ook interessant vanwege de prachtige en bijzonder uitgebalanceerde solo van de inmiddels eenennegentigjarige (!) Ack van Rooyen op de bugel. Qua opvallende solo’s moeten we hier ook Joe Gallardo’s ‘Sambita’ noemen, zo vaak horen we Rembrandt Frerichs immers niet op de Fender Rhodes en de ballade ‘No More’ van Rob Pronk, waarin we Staps zelf horen, bloedmooi solerend op altsax. Een bijzonder stuk overigens dat Pronk schreef na de tragedie in november 1978 rond trombonist Frank Rosolino, die eerst zijn twee kinderen doodde en toen de hand aan zichzelf sloeg. Afsluiten doen we met twee ballades, waarvan de laatste wederom een blues is, ‘Birch and the Blues’, de cirkel is rond.

Het Paradox Jazz Orchestra bewijst met dit album weer eens dat de muziek van The Skymasters nog altijd de moeite waard is en geenszins gedateerd. Staps zegt in een schrijven in het Cd boekje dat er nog werk ligt voor nog zeker vier albums, laat maar komen zeggen we dan. Zulke stukken en zo geweldig uitgevoerd, daar kun je onmogelijk genoeg van krijgen.