WaSm – Twee / Jos Smolders & Jim O’Rourke – Additive Inverse (Cd Recensie)

Na aandacht voor twee eerder dit jaar verschenen solo albums van Jos Smolders, ‘Bagatellen’ en ‘Submerge – Emerge’, staan we nu stil bij twee samenwerkingen. Met Frans de Waard, een andere pionier in de Nederlandse elektronica vormt Smolders WaSm. Na een eerste album in 2016, toepasselijk ‘Een’ geheten en verschenen bij Silken Tofu, verscheen onlangs bij het in Augsburg gevestigde Attenuation Circuit het vervolg met als titel ‘Twee’. Nieuw is de samenwerking met de Amerikaanse, maar al eeuwenlang in Japan woonachtige musicus en producer Jim O’Rourke. Samen maakten ze ‘Additive Inverse’ dat verscheen bij Moving Funiture Records.

Smolders en De Waard nummerden vervolgens de delen, alleen niet in een logische volgorde en dus beginnen we met ‘Twee Twee’, een indringend drone landschap, het lijkt wel of er ergens een roestige cirkelzaag staat te draaien, vol duistere tinten. ‘Twee Drie’ volgt daar netjes op, de cirkelzaag krijgt gezelschap van de zee en andere veldgeluiden, maar het gaat er hier wel wat lichter aan toe. Wat na twee stukken al opvalt en wat de twee het hele album volhouden, zeven stukken in totaal, is de grote mate van coherentie binnen één stuk. Telkens bestaat de basis uit één thema, een bepaald geluid, al dan niet opgenomen in het veld, wat gedurende dat ene stuk zorgvuldig wordt uitgewerkt. En dat gebeurt op zeer creatieve wijze, gebruikmakend van een grote diversiteit aan verschillende geluiden. Dat we dan van ‘Twee Drie’ overstappen op ‘Twee Een’ en dat verderop Twee Zes’ en ‘Twee Acht’ ontbreken, die liggen waarschijnlijk nog ergens in de kast, maakt niet uit. De stukken hebben immers geen relatie met elkaar, behalve dan dat Smolders en De Waard ook hier weer laten horen hoe mooi elektronische muziek kan zijn.

Een landschap op zijn kop siert de hoes. Het zegt veel over de muziek, eveneens een landschap maar dan van klank en eveneens op zijn kop. Het begint allemaal met een paar stemmen, elektronisch voortgebrachte, vrij koude geluiden, veldopnames van vogels en dan zijn we nog geen minuut onderweg van de bijna veertig die dit aaneengesloten stuk duurt. Of je over het landschap zweeft, een landschap dat er iedere keer anders uitziet, iedere keer een ander element laat zien. Aanvankelijk verglijden de klanken, nevels, tegen de stilte aanleunend, een enkele vogel, iets dat klappert in de wind. Ergens op een kwart verandert de muziek van karakter, vreet de spanning zich een weg naar binnen en krijgt de muziek middels sciencefictionachtige geluiden een onheilspellend karakter, Juist, alsof de wereld op zijn kop hangt. Verderop doen de geluiden wel weer wat natuurlijker aan, maar die vreemde spanning blijft aanwezig. En dan rijdt er een ambulance voorbij. Is dat bij mij buiten of op deze Cd? Het laatste blijkt het geval, ook dat past in dit landschap

Beide albums zijn te beluisteren via Bandcamp en daar ook te koop: