Spinifex – Beats the Plague (CD Recensie)

Het is een nobel streven van Spinifex, nu het Covid-19 drama zich met de komst van Omikron lijkt te gaan herhalen. Weer een algehele lockdown? Ik zou er maar vanuit gaan. Dus of de zes heren van dit illustere gezelschap in staat zijn om de plaag te verslaan, ‘Beats the Plague’ heet het deze nieuwe Spinifex, is maar zeer de vraag, maar helpen doet het zeker. Dit soort muziek maakt vanzelf vrolijk, ook als daar op zich weinig aanleiding toe is. Het motto lijkt te zijn: als het dan toch niet anders is, kunnen we maar beter het beste ervan maken.

De harde kern van weleer, ‘Beats the Plague’ is het zevende albums sinds 2013, is er nog steeds bij, Tobias Klein op altsax, Gonçalo Almeida op contrabas, Philipp Moser op drums en Jasper Stadhouders op gitaar. En sinds het uit 2017 stammende ‘Amphibian Ardour’ zorgen tenorsaxofonist John Dikeman en trompettist Bart Maris voor extra beweging. En beweging is er genoeg. Met ‘Nillepez’ springen we direct in het diepe. Of er een bigband aan het oefenen is. Maat houden is hier een bijzonder rekbaar begrip. Terwijl er op de achtergrond regelrechte herrie wordt geproduceerd, met name dankzij Stadhouders, gaan de blazers voorin volledig los in oeverloze, knetterende solo’s. Als het aan de achterkant stil valt, blijven drie blazers over die met elkaar druk in gesprek raken, meesterlijk. Na een dergelijke klankexplosie verrast een opening als die van ‘The Voice of Dust and Trash’, Stadhouders relatief intieme gitaarspel contrasteert danig. De blazers volgen met al even intieme lange lijnen, de rest van het sextet sluit aan en geleidelijk loopt de spanning weer op en horen we door de Arabische muziek beïnvloedde klanken, we zijn weer even terug bij de voorganger, het uit 2019 stammende ‘Soufiflex’. Probeer hier nu maar eens somber bij te blijven, ik wens u veel succes.

Links: Jasper Stadhouders, rechts: Tobias Klein. Foto: Geschmacksrichtung Grün

En ja, we horen hier een geheel andere Almeida dan de afgelopen dagen. Het tegen hedendaags gecomponeerde muziek aanleunende Hydra Ensemble, het zich op de grens van jazz en folk bewegende The Selva en zijn zeer intieme solo opnames waar we gisteren bij stil stonden, het staat hier allemaal mijlen ver bij vandaan. Dit is (kraut)rock, elektrofolk, free jazz en nog zo wat stijlen vermengt tot een enigszins toxische cocktail. Ook mooi om Klein weer eens in die rol te horen. Als mede organisator van het basklarinetfestijn, samen met zijn partner en basklarinettiste Fie Schouten, horen we hem deze dagen vooral op dat instrument. Maar ja, daar kun je niet zo mee scheuren als met een altsax.

Het draait allemaal om het derde stuk, een punk gerelateerde klankuitbarsting: ‘Fuck the Pest’, juist. ‘Bageshri’ helpt aansluitend om dit gestalte te geven, ons in feeststemming te brengen, ook al is daar wellicht allesbehalve reden toe. Lekker nummer, strakke lijnen en meesterlijk georganiseerde chaos wisselen elkaar in hoog tempo af. In ‘Four20’ overheerst met name die laatste component, wat hier vooral opvalt is het onregelmatige, maar daardoor ook zeer spannende ritme. Laatst in Het Parool: “In de eerste negen maanden van 2021 zijn 6800 meer kinderen geboren dan in dezelfde periode in 2020. Het is de verwachting dat het aantal geboortes in 2021 op bijna 180.000 uitkomt, een aantal dat sinds 2011 niet meer is bereikt, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).” Ja, dat krijg je als ze alles op slot gooien, ‘Sex & Pestilence’ met andere woorden. Stomend stuk natuurlijk, een korte, tegen felle rock aanleunende uitbarsting. Het krijgt zijn vervolg in ‘Sesler6′ met zo’n typische, oeverloos scheurende, schurende Dikeman solo. En tot slot is er ‘I’ll Call You in a Hundred Meters’, met onder andere krachtige en zeer overtuigende solo’s van Maris en Stadhouders. We kunnen er weer even tegen.

Bekijk hier recente concertopnames van Spinifex, gemaakt tijdens het Belgrade Jazz Festival: