Cecilia McDowall – Works for Organ / Sacred Choral Music (CD Recensie)

De Engelse componiste Cecilia McDowall begon vrij laat met componeren, pas na haar veertigste, maar heeft sinds de jaren ’90 een sterke reputatie opgebouwd, mede resulterend in de nodige onderscheidingen. Naast veel werk voor koor, waarvan The Choir of Triity College Cambridge, onder leiding van Stephen Layton, onlangs een deel vastlegde op ‘Sacred Choir Music’ voor Hyperion, componeert ze onder andere voor orgel. We horen het terug op het door William Fox voor Naxos gerealiseerde ‘Works for Organ’, dat eveneens dit jaar verscheen. De perfecte Cd’s voor deze eerste kerstdag.

‘Works for Organ’ opent met het prachtige ‘Celebration’, waarin we direct McDowalls signatuur ontdekken: melodische muziek, ritmisch en met het vermogen de luisteraar direct te raken zonder te vervallen in sentimentaliteit. Dat laatste is te danken aan een groot technisch vernuft, wat er voor zorgt dat je als luisteraar continu scherp blijft. Bijzonder spannende muziek met andere woorden. Fox koos ervoor om de drie delen van de ‘George Herbert Trilogy’ niet achter elkaar te plaatsen, maar door deze recital te verweven. Het eerste deel ‘Sacred and Hallowed Fire’ baseerde McDowall op ‘The Temple’, het hoofdwerk van de zeventiende eeuwse priester en dichter. Het is een bijzonder stuk, met grote contrasten en soms bijzonder felle dynamiek. Bijzonder zijn ook de drie antifonen voor orgel en trompet, met Lucy Humphris als gast. Een prachtige combinatie deze twee instrumenten.

Tussen de regels door merkte ik het reeds op, maar de muziek van McDowall heeft vaak een grote spirituele kracht en alle stukken voor koor die The Choir of Trinity College Cambridge zingt zijn dan ook religieuze stukken. Dit is een koor dat meespeelt in de eredivisie, zeker onder leiding van een topdirigent als Layton en dat betekent automatisch dat deze stukken van McDowall de beste uitvoering denkbaar krijgen. En dat verdienen ze, want ook hier weet McDowall, net als in haar stukken voor orgel, aan te haken bij de traditie zonder te vervallen in simpel kopieergedrag. Het motet ‘Alma redemptoris mater’ staat in die traditie, maar klinkt tegelijkertijd zeer eigentijds. Hetzelfde geldt voor het antifoon ‘Oriens’ dat McDowall in 2012 schreef voor het zevenhonderdvijftigjarig bestaan van het Merton College in Oxford. Prachtig is ook het lied ‘Standing as I do before God’, de rillingen lopen je over de rug bij dit stuk gebaseerd op de executie van de verpleegster Edith Cavell in 1915, vooral door de solopartij van Anita Monserrat. Wellicht komt het compositorisch vernuft van McDowall nog wel het meest tot uiting in de relatief karige ‘Three Latin Motets’, maar het is groots hoe ze hier de stemmen met elkaar verweeft tot één sluitend geheel, met als hoogtepunt het ronduit swingende ‘Regina caeli’. 

Eén stuk staat op beide albums: het uit zeven delen bestaande ‘O Antiphon Sequence’. Dat het stuk voor orgel op het Naxos album staat is op zich logisch, maar op het album van Hyperion is het een wat vreemde eend in de bijt. Het wordt hier gespeeld door Alexander Hamilton.  Het tweede deel ‘O Adonai’ is een prachtige ritmische explosie, terwijl het derde, ‘O Radix Jesse’, weer fluisterzacht klinkt en ‘O. Oriens’ weldadig ingetogen. Een bijzonder meditatief, maar ook zeer afwisselend stuk.