Marta Warelis, Frank Rosaly, Aaron Lumley & John Dikeman – Sunday at De Ruimte / Orquestra del tiempo perdido – Traantjes (CD Recensie)

Gisteren besteedde ik hier aandacht aan het prachtige concert dat Roy Campbell in 2013 gaf als onderdeel van het DoEk Festival, samen met John Dikeman, Raoul van der Weide, Peter Jacquemyn en Klaus Kugel. Zette ik in dat verhaal Raoul van der Weide centraal, nu doe ik dat met John Dikeman. Hij is namelijk ook vertegenwoordigd op twee andere recente albums. Samen met pianiste Marta Warelis, drummer Frank Rosaly en bassist Aaron Lumley gaf hij in augustus 2020 een concert in het in Amsterdam Noord gevestigde podium De Ruimte, waarvan de opnames, onder de titel ‘Sunday at De Ruimte’ verschenen in eigen beheer van Stichting DoEk. Verder treffen we Dikeman aan in het project van Jeroen Kinman, het Orquestra del tiempo perdido. Bij Astral Editions verscheen vorig jaar het tweede album, ‘Traantjes’.

Ietwat onbestemde klanken, waaruit het pianospel van Warelis opdoemt, zo begint ‘Juniper Fields’, een wat aarzelende melodie. Dan horen we Dikeman, voor zijn doen nog redelijk beheerst, al ontbreekt ook hier de onderliggende rauwheid geenszins. Rosaly en Lumley trappen met schermutselingen af bij ‘Masquerade Charade’, een enkele uithaal van Dikeman doorklieft het spel, een paar akkoorden van Warelis. Een subtiel klanklandschap ontvouwt zich. Hier hoor ik een klap, kermt Dikemans saxofoon, daar strooit Warelis met een paar noten en trekt Lumley aan een snaar. Die laatste horen we verderop nog veel uitgebreider, in een voor dit stuk opvallend melodieuze solo. Een solo die tevens de opmaat vormt voor een forse wijziging, een overkokende uitbarsting van klanken, waarin Dikeman voorop gaat. In ‘Lake Perfidy’ horen we allereerst Dikeman van de meer melodische kant, gericht ondersteund door met name Lumley en Rosaly, terwijl Warelis zo nu en dan een krachtig akkoord plaatst, verderop dient de abstractie zich weer aan en draait het weer meer om het effect dat geluid heeft. Het laatste stuk, ‘Post War Fiction’ kent diezelfde combinatie van sferen, ook hier horen we Dikeman in vrij melodieuze frases, ook hier wordt het afgewisseld met meer abstracte momenten.

Kinmans eerste proeve van bekwaamheid met zijn Orquesta del tiempo Perdido zag in 2018 het licht en ‘Stille’, verschenen bij Shhpuma, werd lovend door mij ontvangen. Drie jaar later is er ‘Traantjes’ en verrast Kinman met dit bijzondere project andermaal. Bijzonder omdat Kinman in totaal eenentwintig musici vroeg voor dit album, in wisselende samenstellingen trekken ze aan ons voorbij. En voor een belangrijk deel gaat het hier om musici die zowel actief zijn binnen de jazz en de geïmproviseerde muziek als in de hedendaags gecomponeerde muziek. En niet alleen de hoes doet ons denken aan filmscènes, dat geldt ook voor een belangrijk deel van de muziek op dit wederom bijzonder eclectische album. Kinman vastpinnen op één stijl is dan ook strikt onmogelijk. Beginnen doen we met het wat melig melodisch, maar vrolijk deinende ‘Feels’. De sfeer van nostalgie en vervlogen glamour die de hoes uitstraalt horen we ook terug in ‘Climate war one won theme’, met een grote rol voor harpiste Miriam Overlach. En ja, ‘Dos o tres cervezas’ klinkt inderdaad alsof de musici flink hebben ingeladen, het melodieuze is hier volledig buiten beeld geraakt. Een mooi voorbeeld van de wijze waarop diverse muzikale werelden samen komen is ‘Bubble’. Ik hoor hier jazz, folk, rock, pop en nog zo wat meer, op knappe wijze samengevoegd. Wat al die verschillende stukken, elf in totaal, met elkaar gemeen hebben is dat het soundtracks zijn voor niet bestaande films. Vaak, zoals opvallend mooi in ‘Sexytime’ aangevuld met stemfragmenten.

Beide albums zijn te beluisteren via Bandcamp en daar ook te koop: