Morton Feldman – Piano and String Quartet (CD Recensie)

Naar aanleiding van het concert dat het Koninklijk Concertgebouworkest afgelopen vrijdag gaf, zoom ik nog wat verder in op de muziek van Morton Feldman, vandaag en György Ligeti, morgen. Apartment House nam onlangs Feldmans uit 1985 stammende ‘Piano and String Quartet’ op, een Cd die verscheen bij Another Timbre. Feldman schreef het stuk twee jaar voor zijn dood, een opdracht van het Kronos Quartet en Aki Takahashi.

Opvallend is dat Feldman het stuk geen pianokwintet noemde, maar een stuk voor piano en strijkkwartet. Bij beluistering blijkt dat verklaarbaar. De strijkers vallen nagenoeg met elkaar samen en spelen samen patronen van verglijdende noten, die verderop het ritme van de ademhaling aannemen, terwijl de piano hele andere patronen speelt. Er vindt zeker wel overlap plaats, maar het blijven toch verschillende klankwerelden die langs elkaar heen schuren en dat tachtig minuten lang. Dat is vrij lang en tegelijkertijd vrij kort in vergelijking met andere stukken die we onder die late periode van Feldman rekenen. Maar ook hier vinden we dat werken met patronen terug, bijzonder karige patronen overigens. Cellist Anton Lukoszevieze zegt niet voor niets over dit stuk: “a seemingly simple work and yet it isn’t”. Raak geschoten, want ondanks de karige patronen en het bijzonder lage tempo, gebeurt er wel degelijk wat. Om nog maar te zwijgen van dat andere aspect van deze uitspraak: het mag eenvoudig klinken, dat maakt het nog niet eenvoudig om te spelen.

Morton Feldman achter de piano

Maar het voelt geenszins zo, ook hier lijkt de tijd volledig stil te staan en bij ieder nieuw patroon lost de vorig op in het niets. Houvast biedt Feldman nagenoeg niet, dus zit er maar één ding op, je overgeven aan de klank. Niets willen, werkt hier het best.

Een deel van het album is te beluisteren via Bandcamp. Het album is daar ook te koop.