Gurdjieff Oriental Quartet – Essentuki (CD Recensie)

George Ivanovitsj Gurdjieff werd in 1866 geboren in Alexandropol, het huidige Gjoemri in Armenië, destijds onder Russisch bewind. Armenië was en is hoofdzakelijk christelijk in een verder Islamitische regio, een smeltkroes van culturen, sinds mensenheugenis. Iets dat deze filosoof, mysticus, schrijver en componist diepgaande beïnvloedde. Doordat de ideeën die hij als filosoof en mysticus aanhing nogal omstreden zijn, is zijn werk als componist lang onderschat. Jammer, want hij heeft baanbrekend werk verricht met het in kaart brengen van met name mystieke muziek uit de Kaukasus en omringende landen. Met het bij Homerecords verschenen ‘Essentuki’ ontsluit het Gurdjieff Oriental Quartet een deel van dit oeuvre.

Een leerling van Gurdjieff, de Russische componist Thomas de Hartmann heeft in latere jaren de moeite genomen om de muziek die de meester had verzameld te transcriberen naar piano. Maar zo klonk het oorspronkelijk natuurlijk niet. Vandaar dat het Gurdjieff Oriental Quartet hier een poging onderneemt, met een bezetting van een bansuri fluit, een Indiaas harmonium, viool, gitaar en tabla’s dichter bij de originele melodieën te komen, voor zover dat natuurlijk mogelijk is. Of we hiermee dichter bij de kern geraken is echter minder belangrijk dan de vraag of het goede muziek oplevert. Over dit laatste kunnen we kort zijn, het antwoord is “ja”.

Van links naar rechts: Martin Lauwers, Fabian Beghin, Arup Sen Gupta en Nicolas Dechêne.

Bovenal laat dit album horen hoe divers de muzikale wereld was waar Gurdjieff in verkeerde. Opener ‘Persian Dance’ verwijst duidelijk naar de Iraanse muziek, ‘Trinity’, met een grote rol voor het harmonium en ‘Song of the Fisherwoman’, met een grote rol voor de bansuri fluit naar de Indiase, ‘Arabian Dance’ naar de Arabische, ‘Kurd melody for two flutes’ naar de Koerdische, ‘Armenian Song’ naar de Armeense en zo kunnen we nog wel even doorgaan. Waarbij er overigens altijd sprake is van vermenging. Zuiverheid wordt hier terecht geschuwd. Dat was zo voor Gurdjieff en dat is zo voor dit voortreffelijke kwartet. Want dat is wel wat het meest opvalt aan dit album, hoe goed Fabian Beghin, Nicolas Dechêne, Martin Lauwers en Arup Sen Gupta, zelf afkomstig uit verschillende culturen, in staat zijn om de sfeer van deze smeltkroes weer te geven, al die verschillende muzikale werelden rechtdoend.

Het album is te beluisteren via Spotify: