Bernard Parmegiani – Stries

De eersten die met elektronica aan de slag gingen binnen de muziek waren componisten als Pierre Schaeffer, Pierre Henry, Pierre Boulez, Karlheinz Stockhausen, Iannis Xenakis – die hier later nog aan bod komt – en Nederlandse componisten als Dick Raaijmakers en Henk Badings. In dat rijtje hoort ook de in 2013 overleden Bernard Parmegiani. Hij werd iets minder beroemd dan de bovenstaande componisten, maar zijn werk is zeer de moeite waard. Getuige ook ‘Stries’, gemaakt voor drie synthesizers en tape, dat onlangs door Colette Broeckaert, Sebastian Berwick en Martin Lorenz werd opgenomen voor Mode.

Parmegiani nam als uitgangspunt voor dit stuk, gecomponeerd in 1980, een eerdere compositie, ‘Violostries’ voor viool en tape, uit 1963. In het eerste deel, ‘Strilento’ horen we nog louter de tape. Dit deel kan ook alleen worden uitgevoerd, Parmegiani noemt het dan ‘Adagio’. De opnames van dit eerste deel zijn dus al ruim veertig jaar oud, maar het is opvallend hoe goed dit deel nog altijd klinkt, zeker als je in aanmerking neemt dat men toen tot veel minder in staat was. Bijzonder is dat dit eerste deel louter bestaat uit geluiden gemaakt met een viool. Iets dat ik twee keer moest lezen, want als je de muziek beluistert, krijg je regelmatig de indruk dat Parmegiani zich niet tot dit instrument beperkte.

Van links naar rechts: Colette Broeckaert, Sebastian Berweck en Martin Lorenz. Foto: Simon Detel /Deutschlandradio Kultur

In het tweede deel krijgen de geluiden op de tape gezelschap van de synthesizers (Yamaha CS-40M, EMS Synthi AKS en Roland System 100M Set D). Een indrukwekkende klanknevel ontvouwt zich hier. In het derde deel valt met name de integratie tussen de tape, de hoge geluiden van de viool en de synthesizers op en de spanning die Parmegiani hier weet te creëren. En verderop zijn het de inventieve klankbewegingen die opvallen, soms opvallend heftig en speels.

Het boekje bij de Cd gaat uitgebreid in op de uitdagingen waar de drie musici zich voor gesteld zagen bij het uitvoeren van dit werk. De drie synthesizers zijn natuurlijk al lang niet meer in de handel en de exemplaren die er nog wel zijn, zijn niet altijd meer helemaal heel. Maar dat was zeker niet het enige dat de drie parten speelde. Gelukkig hebben ze alle moeilijkheden getrotseerd, met deze prachtige opname als resultaat. Zeker bijzonder, aangezien ‘Stride’ ook geen deel uitmaakt van ‘L’oeuvre musicale’, de Cd box die enige jaren geleden verscheen.

Het album is te beluisteren via Bandcamp en daar ook te koop: