Germaine Sijstermans – Betula (CD Recensie)

In het rijtje componerende musici hoort ook klarinettiste Germaine Sijstermans thuis, overigens ook installatiekunstenaar, zo leert de hoes van het bij Elsewhere Music verschenen ‘Betula’ ons. Zeven werken, ontstaan tussen 2017 en 2019 bevat dit album, uitgevoerd door collega’s die ook allemaal zowel musicus als componist zijn. Fredrik Rasten, die hier eerder uitgebreid aan bod kwam, Antoine Beuger, Johnny Chang en Rishin Singh, die hier later nog de revue zullen passeren en Leo Svirsky. En natuurlijk speelt Sijstermans ook zelf mee.

‘A Song’ heet het eerste stuk. Een misleidende titel, want als ik de muziek die je hier hoort ergens niet mee associeer, dan is het een lied. Wat we hier horen is een uiterst subtiele geluidssculptuur, waarin de klanken zich in bescheiden golven aan ons presenteren, de instrumenten volledig met elkaar verweven. ‘Jasminum’ is eveneens te definiëren als een geluidssculptuur, alleen kent dit stuk van ruim een half uur wat meer afwisseling en spanning. Met name in het laatste deel horen we de instrumenten op prachtige wijze met elkaar verweven. Afwisseling moet je bij Sijstermans overigens wel in perspectief zien, haar muzikale taal is namelijk een uiterst sobere. Melodie en ritme ontbreekt totaal, het gaat haar puur om micro tonale klanken, elkaar in golven afwisselend, vaak met een sterk meditatieve werking. Het gekozen instrumentarium is er naar:  fluit, klarinet, trombone, altviool, accordeon en gitaar – die laatste bespeeld met behulp van een e-bow – lenen zich immers uitstekend voor het werken met microtonaliteit.

Van links naar rechts: Antoine Beuger, Leo Svirsky, Fredrik Rasten, Rishin Singh, Germaine Sijstermans en Johnny Chang.

‘Betula’ betekent berkenboom en ook dit levert een mooie associatie op, zoals terecht ook op de Bandcamp pagina wordt genoemd, namelijk die van een boom die zich steeds verder vertakt. Op eenzelfde wijze lijken de geluiden hier op logische wijze uit elkaar te ontstaan. ‘Untitled’ zit weer meer in de richting van ‘A Song’, ook hier horen we unisono klankgolven als in de branding elkaar opvolgen. Het eveneens vrij lange ‘Lavendula’, waar de tweede Cd mee opent, biedt dan weer verrassende muzikale vergezichten, dromerige klanklandschappen. Een melodie kun je het niet noemen, maar in ‘M’ gaat Sijstermans toch iets verder dan het louter werken met klanken, hier worden we iets van beweging gewaar. Bijzonder is ook zeker ‘call, there’, met name vanaf zo ongeveer de vierde minuut, als de klanken oprijzen uit de mist, een uiterst geconcentreerde eenheid vormend. Als uitvoerder was Sijstermans al eerder te horen, maar nergens zo mooi als in de tweede uitvoering van ‘A Song’, waar het album mee eindigt.

Stukken van het album zijn te beluisteren via Bandcamp, het album is daar ook te koop: