Azijnfabriek (FAQ Festival), ‘s-Hertogenbosch – 4 november 2022
De Zweedse bassist Petter Eldh is een bijzonder veelzijdig musicus die zich op geen enkele manier in hokjes laat duwen. Deze bespreking, waarbij ik stil sta bij een live concert, samen met drummer Christian Lillinger in het kader van het FAQ Festival en een recente, bij ECM Records verschenen Cd ‘Elastic Wave’ van de Gard Nilssen Acoustic Unity, met naast drummer Nilssen en Eldh André Rolingheten op rieten, maakt duidelijk hoe veelzijdig deze man wel niet is.
Het feit dat dit concert plaatsvond als onderdeel van het FAQ Festival zegt eigenlijk al genoeg. Dit al jaren bestaande festival, tegenwoordig deel uitmakend van November Music, richt zich op elektronische muziek. En de set die hij gisterenavond verzorgde met drummer Christian Lillinger paste volledig in het concept. Wat tevens betekent dat nogal wat liefhebbers van de Gard Nilssen Acoustic Unity van deze verrichtingen niets moeten hebben. Eldh bespeelde de basgitaar gedurende enkele minuten, maar bediende zich hier hoofdzakelijk van de elektronica, loodzware ritmes producerend waar maatje Lillinger, die twee kennen elkaar inmiddels van haver tot gort, prima raad mee wist. Eldh de aangever, Lillinger de invuller. Diep geconcentreerd en volledig in het spel – het blijft een genot om die man aan het werk te zien – wist hij iedere keer weer de ritmes op wonderlijke wijze verder uit te bouwen. Als hij tenminste zelf niet achter de knoppen zat, iets waar het concert mee begon en eindigde.
Op ‘Elastic Wave’ is hij ‘gewoon’ te horen op de contrabas. En je zou kunnen stellen dat dit album zo ongeveer eindigt waar het concert begint. Opener ‘Altaret’ is harmonieuze jazz in de beste ECM traditie, terwijl we in ‘Spending Time with Ludvig’, ‘Influx Delight’ en ‘The Other Village’ een glimp opvangen van die andere wereld van Eldh, die van de complexe, onorthodoxe ritmes, iets wat we bijvoorbeeld ook kennen van Punkt Vrt. Plastik, het trio dat Eldh heeft met Lillinger en pianiste Kaja Draksler. Alleen blijven we hier binnen de kaders die we gesteld hebben aan de muzieksoort ‘jazz’, iets waar hij met Lillinger in het concert fors overheen gaat.
En zoals gezegd horen we op andere momenten een complete andere Eldh. In het eerder genoemde ‘Altaret’, maar nog meer in de prachtige ballade ‘Lokket til Jon, og skjerfet til Paul’, waar de prozaïsche title ‘De pet voor Jon en de sjaal voor Paul’ achter schuil gaat. Eldh mag hier beginnen met bijzonder ingetogen spel, gevolgd door Rolinghten met al even subtiele tenorklanken. ‘Cercle 85’, ‘Dreignau’ en afsluiter ‘The Room Next to Her’ zijn andere stukken in dezelfde sfeer die het benoemen waard zijn. Met name die laatste valt op doordat we hier Roligheten horen op de zelden gebruikte bassax.