Hagai Yodan – The Human Condition / Kariné Poghosyan – Folk Themes / Marta Brankovich – Marta, The Tempest (CD / Download Recensie)

Ook vandaag recitals, alle drie verschenen bij Navona Records. ‘The Human Condition’ van Hagai Yodan is daarvan, in het licht van deze blog over hedendaagse muziek, het meest interessant. Hij speelt stukken van zes hedendaagse Israëlische componisten, die hier natuurlijk allemaal totaal onbekend zijn. Kariné Poghosyan en Marta Brankovich stellen zich op ‘Folk Themes’ en ‘Marta, The Tempest’ wat bescheidener op. Opvallend op beide albums is het wat fragmentarische karakter en zeker bij Brankovich een aantal, wat mij betreft overbodige bewerkingen.

Dus eerst maar het album van Yodan, te beginnen met een prachtige pianosonate van Alex Shapira. ‘In Search of Lost Meaning’ heet het stuk en met name het derde deel, ‘Self Doubts’ valt op, een prima verklanking van dit thema. Yodan beperkt zich op dit album niet tot de piano. Daniel Akiva schreef ‘Supplications’ voor klavecimbel, een instrument dat tegenwoordig niet meer zo heel vaak wordt gebruikt. Ten onrechte zo leert dit boeiende stuk ons. Geen idee of de keuze voor dit instrument voorkomt uit het feit dat Akiva zelf ook uitvoerend gitarist is, de klanken komen namelijk bijzonder mooi overeen. ‘In Chromatic Mood’ van Tsippi Fleischer zou ik in eerste instantie willen kenmerken als een abstract klankspel. Al sluipt er verderop iets van een melodie in het spel, dat is niet wat dit stuk in eerste instantie boeiend maakt. ‘Three Dances’, eveneens voor klavecimbel, van Dina Smorgonskaya doet eveneens zijn naam eer aan. Smorgonskaya neemt ons mee naar de Renaissance, zonder in simpel kopieergedrag te vervallen. Met name het bijzonder ritmische slot maakt dit stuk meer dan de moeite waard. Rachel Galinne’s eerste pianosonate is van een geheel andere orde. Zo subtiel als die drie dansen van Smorgonskaya zijn, zo overweldigend en indringend klinkt het eerste deel van deze sonate. Iets dat, na een rustiger tweede deel, ook zeker geldt voor het derde deel. Tot slot van dit prachtige album klinkt het bijzonder spannende ‘Comping the Empty Wheel’ van Igal Myrtenbaum, dat vooral opvalt door het grote contrast tussen extreem hoog en extreem laag.

Naast een aantal delen van Edvard Grieg’s ‘Lyrische stukken, vier rapsodies van Franz Liszt en twee van de zes dansen voor piano van Komitas Vardapet bevat ‘Folk Themes’ slechts één compleet werk: ‘Three-Fours (Valse Suite), opus 71’ van Samuel Coleridge-Taylor. Coleridge-Taylor was alleen al een belangrijk componist omdat hij eind negentiende, begin twintigste eeuw één van de weinige zwarte componisten was met enige faam. Dit stuk, waarvan WQXR presentator Terrance McKnight opmerkte: “this music sounds like being in Love. Here is a composer who has given himself permission to love himself and be at peace with who he is” laat horen hoe bijzonder zijn muziek was. Een bijzondere cyclus, met veel passie en overtuigingskracht gespeeld door Poghosyan die iedere noot recht doet. Als voorbeeld mag het spannende derde deel, ‘Allegro moderato’ dienen.

‘Marta, The Tempest’ bevat allereerst twee stukken van de bij ons onbekende Amerikaanse componist Fredrick Kaufman: ‘Partita for a Virus’ en ‘The Whole in Parts’. Het eerste stuk, van net iets meer dan twee minuten is een hommage aan Bach, die troost bracht tijdens de pandemie, het tweede dat beduidend langer duurt, heeft deze zin van Dr. Samuel Johnson als motto: “Particulars are not to be examined till the whole has been surveyed”. Een kleurrijk stuk, vol onverwachte wendingen, waarin Kaufman zich buigt over muzikale samenhang. Een ander interessant hedendaags stuk is ‘Soulmate’ van de Tsjechische componist Jan Jirásek. Net als Kaufman gaat Jirásek in dit bijzonder afwisselende stuk op zoek naar samenhang tussen de onderdelen. Tot slot moet het dynamisch zangerige ‘Tempest’ hier nog worden genoemd, een compositie van Brankovich zelf.