Begin dit jaar verbrak het Belgische Icarus Records een stilzwijgen van meer dan een jaar met ‘Sketches for Francis’ van het uit cellist Imre De Cauter en toetsenist Matthias Dewilde, we horen hem hier op Fender Rhodes bestaande Matterhorn Well. Sindsdien gaat het ineens hard. ‘Through Empty Landscapes and New Beginnings’ van Mirek Coutigny verscheen in februari en juist vandaag kwam het alleen als download verkrijgbare ‘Icarus Tapes #2’ uit van Silent Noise Revolution, een project van pianist Jan De Block, met bijdrages van trompettist Luc van Lieshout.
‘Sketches of Francis’ is een prachtig album, bestaand uit vier delen, de ‘Sketches I tot IV. De muziek heeft veel weg van de duistere variant van ambient, maar draagt zeker ook kenmerken in zich van minimalisme en hedendaags gecomponeerd. Bijzonder daarbij is de wijze waarop Dewilde en De Cauter de klanken van hun instrumenten zodanig met elkaar vervlechten dat ik soms onmogelijk nog kan uitmaken wie nu eigenlijk welk geluid voortbrengt. Maakt niet uit, wat telt is die spannende, soms wat unheimisch aandoende klankwereld die de twee hier creëren. En prachtig die muzikale ‘flitsen’ aan het einde van ‘Sketch I’, mede vanwege een geheel andere sfeer die hier naar binnen wordt gebracht, of de zon doorbreekt. De duisternis neemt toe in ‘Sketch II’, met name door De Cauter’s ijselijke celloklanken. Donkere wolken trekken over, een huivering loopt over mijn ruggengraat. Spanning ook in deel drie, de geluidsombinatie klinkt hier als een stationair draaiende machine, zijnde niet helemaal in orde. Maar ook hier zijn het verderop Dewilde’s zonnestralen die de duisternis doorklieven. In ‘Sketch IV’ voegt De Cauter met een repetitief patroon op bijzonder fijnzinnige wijze de melancholie toe. Al met al een bijzonder knap album van twee musici die het toch wat versleten begrip ambient hier nieuw leven in blazen.
Na zo’n album zijn de verwachtingen natuurlijk hooggespannen en is het ook niet zo vreemd dat de andere twee dit niveau niet halen. Maar wat schetst mijn verbazing, de albums komen er zelfs niet bij in de buurt. Ook multi-instrumentalist Coutigny zoekt het op ‘Through Empty Landscapes and New Beginnings’ in de combinatie ambient – hedendaags gecomponeerd, maar waar Matterhorn Well spanning in zijn muziek weet te brengen, lukt dat Coutigny in het geheel niet. Opener ‘Day O’ heeft het nog enigszins, maar het tweede stuk ‘The Road’ is mij al veel te gewoon en ‘No More’ vind ik veel te zoet. Helaas wordt het in ‘I Want to Be Remembered’ nog erger: hier klinkt een melodie op cello van een nietszeggende eenvoud. Maar wat me wellicht nog het meest stoort aan dit album is de fragmentarische opbouw en het gebrek aan onderlinge samenhang tussen de nummers.
‘Icarus Tapes #2’ van Silent Noise Revolution bevalt me iets beter. En dan met name door de bijdrages van Van Lieshout, helaas speelt die echter maar op vier stukken mee. ‘1984’ zet me wat dat betreft direct op het verkeerde been, al valt me hier ook al het nietszeggende pianospel op van De Block. Dat het als filmmuziek voldoet, iets wat De Block ook veel componeert, kan ik me nog wel voorstellen. Maar als luisterplaat is het wat mij betreft te plat en mist het diepgang. Ik vind de woorden op de Bandcamp pagina zeer zeker sympathiek: “Jan De Block’s music is a reaction to the imbalance in our daily lives: the hectic over-stimulation in our society contrasting with our inner voice and imagination”, maar vraag me dan wel af waarom die reactie dan zo voorspelbaar, zoetsappig en nietszeggend moet zijn. Dat tegenwicht vormt het merendeel van de klassieke muziek uit de voorbije eeuwen, maar die bevindt zich toch echt op een beduidend hoger niveau.
Alle drie de albums zijn te beluisteren via Bandcamp en daar ook te koop: