Bimhuis, Amsterdam – 11 april 2024
Eén van de concerten die ik miste op het afgelopen, overvolle Rewire Festival was dat van Amirtha Kidambi’s project Elder Ones. Bewust want ik wist dat zij later in de week zou optreden in het Amsterdamse Bimhuis, gisteren dus. Naast de vocaliste Kidambi zelf, die we verder horen op harmonium en synthesizer, bestaat de band uit Matt Nelson op sopraansax en elektronica, Alfredo Colon op tenorsax, Lester St. Louis op bas en Jason Nazary op drums en elektronica. Slechts vier stukken speelde de band, lange versies van de composities die te vinden zijn op het laatste album ‘New Monuments’. Met haar ritmische jazz, waarin haar Indiase wortels duidelijk doorklinken, plaatst Kidambi zich in de traditie van Nina Simone, Abbey Lincoln en Max Roach, musici die de strijd van de zwarte Amerikaan als uitgangspunt voor hun muziek namen.
Burgers met Aziatische wortels hebben echter eveneens in toenemende mate te maken met racisme, zeker sinds 2020. Covid-19 kwam immers uit China en volgens menige witte Amerikaan is ineens iedereen met een Aziatisch uiterlijk een Chinees en dus verantwoordelijk voor die pandemie. Het leidde onder andere in 2021 tot een schietpartij in Atlanta, met acht doden tot gevolg. Het is deze gebeurtenis die Kidambi als basis nam voor ‘Thrid Space’. Een bijzonder stuk dat begint met vreemd aandoende klankgolven, waarin we de bas en de elektronica horen. Door de toevoeging van de beide saxofoons krijgt de compositie scherpte. Verderop wordt de stijl van dit project helder, die continu balanceert tussen een stevige groove, waar met name St. Louis en Nazary voor tekenen, en vrolijke, speelse chaos, waarin met name de beide blazers excelleren.
Maar Kidambi, die we zowel in een vocale rol horen, als met haar harmonium en synthesizer, blijkt vooral een bijzonder maatschappelijk bewogen musicus, want achter ieder stuk van dit album zit een verhaal, met als rode draad de strijd die de onderdrukte mens overal ter wereld continu moet voeren. Zo staat ze in ‘Farmer’s Song’ stil bij de boerenprotesten in India in 2021, waarschuwt ze in ‘The Great Lie’ voor de opkomst van extreem rechts en de aantasting van de democratie overal in de wereld – waar wij helaas evenmin van gevrijwaard zijn – en pleit ze in het titelstuk ‘New Monuments’ voor nieuwe monumenten. Het laatste stuk ontstond naar aanleiding van het feit dat de laatste jaren in de westerse landen de nodige standbeelden zijn gesneuveld van beroemdheden met bloed aan hun handen. Nieuwe monumenten dus voor “Those who have no rights, those who lost their lives”. Een boeiend stuk, dat aanvankelijk klinkt als een hymne, maar verderop verandert in pittige free-jazz. Memorabel is de prachtig dansende sopraansax, op een strak ritme van St’. Louis, Nazary en Kidambi zelf.
Al met al een prachtig, maar ook zeker relevant concert. Fijn om middels deze wonderlijke klanken, op de grens van jazz en Indiase muziek, herinnerd te worden aan het onrecht in de rest van de wereld en de voor ons als blanken, waar toch het merendeel van het helaas schaarse publiek toe behoorde, bevoorrechte positie. Met wellicht straks een kabinet rondom de PVV is dat beslist geen overbodige luxe.
Beluister hier de muziek van ‘New Monuments’: