Linda Catlin Smith – Flowers of Emptiness / Dark Flower / Leslie Ting – What Brings You In? (CD Recensie)

Linda Catlin Smith behoort zonder enige twijfel tot de belangrijkste Canadese componisten van dit moment. De lijst met ensembles en musici die haar werk uitvoeren wordt alleen maar langer en op menig festival van hedendaags gecomponeerde muziek is ze een graag geziene gast. Een ensemble dat veel aandacht besteedt aan haar werk en dat een stevige injectie gaf aan haar opmars met het uit 2016 ‘Dirt Road’ is het Britse Apartment House. Zeer recent verscheen er weer een nieuw album met stukken voor kleine bezetting onder de titel ‘Flowers of Emptiness’ bij Another Timbre, dat nauw samenwerkt met dit ensemble. Eerder dit jaar kwam ook het album ‘Dark Flower’ uit bij het Canadese Redshift Records, eveneens met stukken voor kleine bezetting, nu uitgevoerd door de leden van The Edge New Music Collective. Tot slot hier aandacht voor violiste Leslie Ting die op haar album ‘What Brings You In’, verschenen bij People Places Records, twee delen van het hierboven genoemde ‘Dirt Road’ opnam.

‘Flowers of Emptiness’ biedt, met het oudste stuk stammend uit 1986 en het meest recente van dit jaar, direct een mooi overzicht van het werk van Smith. Het viel Simon Reynell van Another Timbre ook op en de reactie van Smith hierop luidt: “And while I see them (de stukken uit 1986 en 1991, red.) as quite different from later works, I suppose there is a thread of thought that runs through most of my work – a kind of reflective atmosphere, a concern with harmony and colour… Maybe I’m like a still life painter, looking at the same objects again and again over the years.” We horen dit vooral heel mooi terug in de drie stukken voor strijkkwartet op dit album ‘Waterlily’ uit 2008; ‘As you pass a reflective surface’ en het zesde strijkkwartet uit 2013, waar de klanken van de vier instrumenten prachtig in elkaar opgaan in die “reflective atmosphere”. Een ander mooi voorbeeld is het uit 2010 stammende ‘Lamento’ voor twee violen: de klanken zijn nauwelijks van elkaar te onderscheiden. En inderdaad, beluisteren we het oudste stuk voor strijktrio, waar het album zijn titel aan ontleent, dan horen we diezelfde wijze van werken al terug.

Meer verschillende instrumenten betekent meer kleurschakeringen, iets dat we bijvoorbeeld mooi terughoren in ‘Nightshade’ voor klarinet, viool, cello en contrabas.  ‘Dark Flower’ bevat vooral stukken voor die meer gevarieerde bezetting, te beginnen met het uit 2009, maar in 2022 gereviseerde ‘Wanderer’ voor klarinet, viool, cello, piano en percussie. Opvallend in al deze stukken is de rol van de piano. In dit ‘Wanderer’ door het spelen van een bijzonder langzame melodie, terwijl de overige vier instrumenten die “reflective atmosphere” weergeven, iets wat de piano als je de toetsen gebruikt natuurlijk ook nooit op diezelfde manier kan. Eenzelfde procedé past ze toe in het dit jaar gecomponeerde ‘Das Rosen-Innere’, te vinden op ‘Flowers of Emptiness’, een stuk voor piano en cello. In het bijna een half uur durende titelstuk van ‘Dark Flower’ uit 2020, voor strijktrio en piano, speelt dit ook, maar veel minder. Om te beginnen is de rol van de piano verhoudingsgewijs vrij klein, de piano voegt zich hier ook meer naar de heersende structuur. De piano speelt hier met andere woorden meer een accentuerende dan een contrasterende rol. Iets soortgelijks doet Smith in ”With Their Shadows Long’ voor viool en piano, waarin de piano eveneens vooral accenten aanbrengt. ‘Dreamer Murmuring’, voor piano, viool en cello uit 2014, zit hier een beetje tussenin, soms accentueert de piano de klank van de viool en cello, soms gaat deze ook meer zijn eigen weg.

Iets dat ook geldt voor die twee delen uit ‘Dirt Road’, al hebben we het hier over viool en percussie – in handen van Germaine Liu –  te vinden op het album van Ting. ‘What Brings You In’ bevat verder nog twee andere gecomponeerde stukken, naast twee improvisaties. Allereerst is er ‘Beholding’ van Rose Bolton, waarbij we de componiste met elektronica in de weer horen. Een bijzonder experimenteel stuk dat op het eerste gehoor meer weg heeft van improvisatie dan van compositie, maar zoals ik gisteren stelde, komt dat vaker voor. Wat het er echter van onderscheidt is dat de klank van de viool en de elektronica hier in het eerste deel prachtig samenvallen, iets dat met improvisatie minder gemakkelijk te verwezenlijken is. In het tweede deel verandert dat, daar speelt Ting een repetitief patroon over een drone. Het tweede gecomponeerde stuk, ‘Folds in Crossings’ is van Julia Mermelstein, die we overigens ook de elektronica horen bedienen. Een mooie geluidssculptuur waarin de klank van viool en elektronica op sterk harmonieuze wijze samenvallen. De eerste improvisatie, ‘What is the most yourself you can be (with another)? is met Liu op percussie, de tweede, ‘Sandplay’ met zowel Liu als Matt Smith op elektronica. Bijzonder aan het album is tot slot dat het zowel een stereo- als een binaural versie bevat.

Alle drie de albums zijn (deels) te beluisteren via Bandcamp en daar ook te koop: