De Singel, Antwerpen – 23 april 2017
De wereld is op drift en in een tijd vol angst en onzekerheid is het verleidelijk om schuldigen te willen zoeken, de stap te maken naar haat en agressie en te verdedigen wat er verdedigd moet worden. Het populisme is niet voor niets populairder dan het in decenia is geweest en het nationalisme is voor veel mensen een aantrekkelijk perspectief geworden. Componist Wim Henderickx en regisseur Wouter van Looy, beiden verbonden aan Muziektheater Transparant kiezen met ‘Revelations’ echter een andere weg. Die van de hoop en de liefde.
En dan niet op de naïeve manier, het komt allemaal wel goed, maar op de realistische manier. Met voldoende oog voor de uitdagingen die liefhebben in deze tijd met zich meebrengt, maar ook met de overtuiging dat er in wezen geen andere weg is dan het zoeken van de verbinding en het samen vinden van oplossingen. De twee kozen daarbij drie sporen. Allereerst is daar het werk van de Brabantse mystica Hadewych. Zij leefde in de 13e eeuw, maar haar gedachtegoed is nog immer toepasbaar. Als tweede spoor dient het werk van de Perzische soefi dichter Rumi. Hij stond, ook al kwam hij uit een andere cultuur, in wezen in dezelfde traditie. En als derde kozen Henderickx en Van Looij voor de woorden van Mohamed El Bacchiri. Hij verloor op 22 maart 2016 zijn vrouw Loubma bij de aanslagen in Brussel en verkondigde enige tijd later ondanks dat een jihad van de liefde.
De boodschap van liefde, insluiting, verdraagzaamheid en verbinding is universeel en het is dan ook niet meer dan terecht dat dit in deze voorstelling tot uiting komt. Henderickx’ muziek is veelkleurig en bevat zowel elementen uit de wereld van Hadewych, de geestelijke koorzang als uit de wereld van Rumi en El Bacchiri in de vorm van de invloed van Arabische muziek en het gebruik van Oosterse percussie, bespeeld door Henderickx zelf. Die muziek is harmonisch, melodisch en heeft vaak een intense kracht. Op momenten liefelijk, met lange vloeiende lijnen en prachtige koorklanken. Waar naast Lore Binon vijf zangeressen van Cappella Amsterdam voor tekenen. Maar Henderickx laat het daar niet bij. Dit is geen pathetisch stuk vol edelkitsch, wat eerlijk is eerlijk bij dit thema wel op de loer ligt. Nee, Hederickx wisselt het af met muzikale elementen waarin dreiging, wanhoop en uitzichtloosheid terug te horen zijn. Stemmingen die we maar al te goed kennen. Marc Tooten’s altviool klaagt op die momenten en Henderickx eigen slagwerk geeft dramatiek ten beste. De elektronica van Jorrit Tamminga mag hier evenmin onvermeld blijven. De subtiele toon en kleuring die hij aan de muziek verleent, versterkt het mystieke element.
Bijzonder is ook de enscenering. In vier blokken zitten de toeschouwers rondom een kruisvormig podium. Op de drie uiteinden zitten de drie musici, Henderickx, de eerder genoemde Marc Tooten en fluitiste Karin de Fleyt, beiden ook lid van het HERMESensemble. Op het vierde uiteinde staan regelmatig de vijf zangeressen van Cappella Amsterdam, verkleed als engelen ieder in een andere kleur, die echter ook regelmatig op andere plekken in de ruimte staan, wat prachtige effecten geeft. Binon zit in het hart van het kruis. Ze is dakloos en hulpbehoevend en krijgt steun van de engelen. En dat is een mooi beeld. Iemand die krachtig is en liefde geeft en tegelijkertijd hulp en liefde nodig heeft. Voor wie geldt dat eigenlijk niet?
Bekijk hier de boodschap van Mohamed El Bacchiri:
En bekijk hier een repetitie van Henderickx, Tooten en De Fleyt: