De Verkadefabriek, ‘s-Hertogenbosch (November Music) – 9 november 2014
Het tweede slotconcert van November Music werd verzorgd door het wereldberoemde Kronos Quartet. Het kwartet, bestaande uit David Harrington en John Sherba op viool, Hank Dutt op altviool en Sunny Yang op cello speelde een zevental werken van zeer uiteenlopende componisten en bewerkingen van popsongs en volksliedjes. Deze cross-over is zo onderhand het handelsmerk van dit kwartet.
Het werd dan ook een gevarieerde avond waarin behalve de vier strijkinstrumenten elektronica een grote rol speelde. Er werd opvallend veel gebruik gemaakt van geluidsbanden, soundscapes en veld opnamen. Bijvoorbeeld in La Sidounak Sayyada van Omar Souleyman; Tashweesh van Ramallah Underground, Ur Song van Aleksandra Vrebalov en Bombs of Beirut van Mary Kouyoumdjian. Daarnaast traden twee gastmusici aan: de sopraan Nora Fisher en Lavinia Meijer op harp.
Een aantal werken sprongen eruit. Allereerst de speciaal voor Lavinia Meijer gemaakte bewerking van het stijkkwartet ‘Aheym’ van Bryce Dessner. Aheym betekent huiswaarts in het jiddisch. Het is door Dessner opgedragen aan zijn Pools-Joodse voorouders. Het werk, oorspronkelijk door Dessner geschreven voor strijkkwartet, paste hij enige tijd geleden reeds aan tot een versie voor strijkkwartet en gitaar. En nu heeft hij die partij dus aangeboden aan Meijer om hem te bewerken tot een harppartij. Dessner is een componist die zijn roots duidelijk heeft in de rock en daarnaast sterk is beïnvloed door het minimalisme. Het is krachtige, intense muziek. Het ene moment stuwend en opzwepend, het andere moment verstild, de luisteraar in een trance brengend. Meijer voelt zich hierbij volledig thuis en levert absoluut meerwaarde aan dit prachtige stuk.
Ook Nora Fischer leverde een bijzondere bijdrage aan dit concert. Samen met haar vertolkte het Kronos Quartet ‘Ur Song’ van Aleksandra Vrebalov. Dit stuk is een gedeelte van haar opera ‘Mileva’. Een levendig werk waarin naast elektronica de heldere stem van Fischer opvalt.
En dan het vierder strijkkwartet van Goebaidoelina. Ze zat nog in de zaal na het bijwonen van de première van ‘Why?’ door Amsterdam Sinfonietta eerder die avond. Het kwartet, geschreven in 1993 voor het Kronos Quartet, had zij echter nog nooit live gehoord! Voor Goebaidoelina dus een geweldig moment.
En tot slot is Bombs of Beirut van Mary Kouyoumdjian nog het vermelden waard. Een overrompelend werk waarbij Kouyoumdjian put uit haar eigen familiegeschiedenis. Haar familie was direct betrokken bij de Libanese burgeroorlog en de Armeense genocide. In dit kwartet krijgt dit alles zijn plek. Zo heeft ze bandopnames gemaakt van gesprekken met haar familie en vrienden over hun oorlogservaringen. Deze opnames gebruikt ze als achtergrondgeluid voor de diverse delen van het kwartet, naast veld opnames. En het middendeel: ‘The War’ bestaat uit opnames van een bombardement. David Harrington waarschuwt dan ook die bezoekers die last hebben van PTSS dat dit wel eens te heftig kan worden. En heftig was het!
Luister hier naar Bombs of Beirut.
De foto is van Jay Blakesberg