Insub Meta Orchestra – 13 & 27 (CD Recensie)

Tweeëndertig leden telt het Insub Meta Orchestra, een project van Cyril Bondi en d’Incise. ’13 & 27′, hun laatste album voor Another Timbre raakte hier even buiten beeld, maar komt nu toch aan bod. Want, wat dit orkest doet is gewoon te bijzonder om geen aandacht aan te besteden. Wie Bondi en d’incise, het pseudoniem van Laurent Peter, een beetje kent weet dat deze muziek zich bevindt op het snijvlak van hedendaags gecomponeerd en geïmproviseerd en dat verfijning een kernwoord is.

Bondi en Peter kennen elkaar reeds vanaf hun jeugd, woonden bij elkaar om de hoek in Genève en spelen sinds 2004 samen, bijvoorbeeld op ‘Kiari-kiari’ dat eerder dit jaar uitkwam bij Wandelweiser Records. Een samenwerking waaruit, in 2010, het Insub Meta Orchestra ontstond met daarin musici uit heel Europa. Zoomen we in op het instrumentarium dan valt er we iets op: er is geen piano en nagenoeg geen slagwerk en alle instrumenten zijn in staat om microtonale klanken te creëren. Van die mogelijkheid wordt dan ook volop gebruik gemaakt.

Bijvoorbeeld in ’13 unissons’, één van de twee lange stukken op dit album, waarvoor Bondi en d’incise de 32 musici opdeelden in 13 kleinere groepen van 2 à 3 musici, die allemaal unisono slechts één noot spelen. De groepjes mogen samen spelen, maar nooit meer dan vier tegelijk. En dan is er stilte. Bondi zegt daarover tegen Simon Reynel: “The silence is used as a moment of breath, giving a certain articulation between the musical moments.” We krijgen dus langgerekte klankwolken, telkens anders van kleur, gescheiden door meditatieve momenten van stilte.

De titel van het tweede stuk, het bijna een half uur durende ’27 times’ is eveneens uitstekend gekozen. Bondi verhaalt over de totstandkoming: “It was a difficult piece to record because the structure is quite complex even if the result seems quiet and peaceful. For years our main goal with the orchestra was to convince everybody to feel the ensemble as a whole and not as a collection of individuals. For this piece we ask them exactly the opposite. We started with the idea that each musician had to choose his or her ‘most unique, personal sound”. En dat, zo geeft Bondi verderop zelf ook aan, levert je meer uitdagingen op dan je lief is, want hoe krijg je die afzonderlijke bijdrages dan weer bij elkaar? Allereerst werd voor dit stuk het orkest in vier delen gesplitst: percussie, strijkers, blazers en elektronica. Die subgroepen spelen ieder drie keer en daarbinnen spelen de musici eveneens drie keer hun eigen, unieke klank in drie opeenvolgende sequenties. Wat maakt dat alle musici 27 keer aan de beurt komen, maar dus altijd met hetzelfde patroon. Met die 32 musici levert dit een boeiend klankpalet op en een opvallend gevoel van eenheid.

Beluister hier een fragment van het album: