Synaesthesis – Another Point of View / Far Away But Ever- Closer (CD Recensie)

Twee Litouwse componisten kwamen in het verleden op deze blog voorbij: Arturas Bumšteinas en Egidija Medekšaitė. Daar komt nu een dozijn componisten bij middels twee uitgaves van het Music Information Centre Lithuania. De eerste betreft zeven composities gespeeld door het ensemble Synaestesis onder de titel ‘Another Point of View’, de ander bevat een staalkaart van het werk van jonge componisten onder de titel ‘Far Away But Ever-Closer: Young Lithuanian Composers Abroad’

De muziek van Bumšteinas en Medekšaitė ontbreekt op deze albums, maar we treffen wel twee stukken aan van de inmiddels in Den Haag residerende Andrius Arutunian. Een goede reden om hem er dan maar als eerste uit te lichten. ‘ASMR’ schreef hij oorspronkelijk voor het Haagse Kluster 5, we herkennen de bijzondere bezetting van altsax, viool, piano percussie en elektrische gitaar en klinkt hier in een versie van Synsestesis. Volgens Wikipedia: “Autonomous sensory meridian response (ASMR) is een bepaalde gevoelssensatie gekenmerkt door een tintelend gevoel dat begint op het achterhoofd en zich uitstrekt langs de nek en de rug (de sensory meridian response). ASMR wordt meestal als aangenaam en rustgevend ervaren en kan opgewekt worden door bepaalde visuele of auditieve prikkels, waaronder zacht gefluister, het gekraak van bepaalde voorwerpen, het geluid van bepaalde activiteiten (bijvoorbeeld een knipbeurt bij de kapper) of iemand zien tekenen.” Welnu dat is wat we hier krijgen, een verzameling toevallige geluiden, waarmee Arutunian een soort van homage brengt aan dit verschijnsel. Arutunian’s Armeense wortels komen tot uitdrukking in het elektronische stuk ‘Armen’, dat we vinden op ‘Far Away But Ever-Closer’ en dat een collage van opnames bevat die Arutunian tijdens een reis verzamelde. 

Maar er staat natuurlijk nog veel meer moois op de beide albums, te beginnen met ‘Far Away But Ever-Closer’. ‘Nice to Meet You’ van Jūra Elena Šedytė bijvoorbeeld waarin ze een prachtige synthese bereikt tussen altviool, contrabas en elektronica. Een stuk dat zo kan voldoen aan de hierboven genoemde ASMR normen. Iets dat op een andere manier ook geldt voor ‘Intus’ van Juta Pranulytė, waarin we eveneens de contrabas horen, in combinatie met elektronica in een prachtig duister  en aanzwellend klanklandschap. Justina Šikšnelytė weet met het meditatief ritmische ‘Going in’ voor marimba en vibrafoon eveneens een gevoelige snaar te raken. Trek deze lijn een stuk intensiever door en je komt uit bij het indringend klinkende, heftig pulserende ‘Tracer’ voor elektronica van Donatas Tubutis. Aurimas Bavarskis zoekt zijn heil eveneens bij de elektronica, middels onvervalste maar opvallend harmonische noise, waar aan het einde ook nog het ritme in kruipt .

Ook op ‘Another Point of View’ vinden we nog een paar bijzondere stukken. Zo valt het prachtig gespeelde, meanderende ‘Cell’ voor viool, altviool en piano op van Ričardas Kabelis, één van de oudere Litouwse componisten. ‘State of Mind (Observance)’ van Julius Aglinskas is eveneens zeer de moeite waard. Mooi hoe de nadrukkelijke aanslagen van de piano contrasteren met de klanknevel gecreëerd door de strijkers, de hoorn en de trombone. Terwijl Ramūnas Motiekaitis met ‘After Sunset Cycles’ een serie levendige en harmonische klanklandschappen creëerde, daarmee recht doend aan de titel. Het stuk waar dit album zijn titel aan ontleent, ‘From Another Point of View’ van Dominykas Digimas bezit filmische allure in zijn sfeertekening.

Muziekvoorbeelden zijn te vinden via de webpagina’s van de albums