Rutger Zuydervelt – Porcelain / Amalgaam / (CD/DL Recensie)

Van de schrijver Simon Vestdijk werd ooit gezegd dat hij sneller schreef dan God kon lezen. Iets soortgelijks kan gezegd worden over Rutger Zuydervelt, wellicht wel de meest productieve musicus die er in Nederland rondloopt. Album na album slingert hij de wereld in, zonder daarbij zijn kwaliteitsstandaard geweld aan te doen. Tijd dus voor weer eens een, noodzakelijk onvolledige, update. Want als God het al niet eens bij kan houden…

Vandaag twee solo albums en later drie albums waarin Zuydervelt de samenwerking zoekt. Vroeger bracht Zuydervelt zijn albums altijd uit onder zijn alias Machinefabriek, nu is het de ene keer wel, ‘Amalgaam’ en de andere keer niet, ‘Porcelain’. Om maar eens met die laatste, want chronologisch eerder uitgekomen, te beginnen. Het betreft hier een soundtrack voor de gelijknamige film van Jenneke Boeijink, een Nederlands / Belgische / Italiaanse co-productie. Ruimte genoeg op de Cd, wat Zuydervelt de mogelijkheid bood om ook de voor deze film gecomponeerde stukken op te nemen die niet in de definitieve soundtrack verwerkt konden worden (nr. 11 – 22). Het album valt wellicht nog wel het beste te omschrijven als een serie muzikale sfeerbeelden, met een dramatische ondertoon. In ieder stukje, meestal nog geen twee minuten lang, werkt hij daarbij een klankpatroon uit, geholpen door cellist Francesco Guerri, die voor een aantal stukken de basismelodie leverde. De stukken hangen onderling wel samen, maar het geheel heeft door de gekozen werkwijze wel iets fragmentarisch. Ik heb liever de Zuydervelt van de lange adem.

‘Amalgaam’, dat slechts vier stukken bevat, past wat dat betreft beter. Zuydervelt combineert hier drie nieuwe stukken: ‘Intro Tape’ en ‘Amalgaam I en II’, met een stuk uit 2017, ‘Metallic’. Dat verscheen eerder op een compilatie, maar met een nieuwe edit vond Zuydervelt het ook hier op zijn plaats. Als basis voor dit album – en ook daardoor onderscheidt het zich sterk van ‘Porcelain’ – gebruikte Zuydervelt een serie improvisaties met vrij basale apparatuur als een oude toongenerator, effect pedalen, dictafoons en contactmicrofoons. Dat levert een breed scala aan geluiden, vaak met spannende, abrupt overgangen. Het basismateriaal dat normaal nog verwerkt wordt tot een composite, klinkt hier nu zonder poespas. En je hoort aan alles dat Zuydervelt hier met alle plezier aan werkte. Tegelijkertijd weet hij met dit ruwe materiaal wel degelijk binnen de diverse stukken een eenheid te creëren. Met name ‘Amalgaam II’ is daardoor een bijzonder stuk geworden. En ja, ‘Metallic’ klinkt al net zo ongepolijst en ruw en past dus perfect binnen dit album.

Beide albums zijn te beluisteren en te koop via Bandcamp: