Alberto Posadas – Poética del Laberinto (CD Recensie)

Zoals de titel, ‘Poéica del Laberinto’ reeds aangeeft nam de Spaanse componist Alberto Posadas voor zijn uit 2016 / 2017 stammende cyclus voor saxofoonkwartet het labyrint als uitgangspunt. De drie delen ontstonden in nauwe samenwerking met het SIGMA Project dat een bewonderenswaardige uitvoering verzorgt van dit bijzonder enigmatische stuk. Onlangs verscheen een opname bij Wergo.

De drie delen vernoemde Posadas naar labyrinten uit de geschiedenis en de kunsten. Het eerste deel is getiteld ‘Knossos’ en verwijst natuurlijk naar het labyrinth waar de Kretense koning Minos de Minotaur verborgen hield. Dit deel begint met langgerekte microtonale tonen van de sopraansax, eerst solo, daarna overgenomen door twee andere saxofonisten. De trillende, onbestemde klanken zorgen voor een bij deze geschiedenis passend mystiek element. Langzaam voegen de andere typen saxofoons zich erbij en ontstaat er een rijk geschakeerde microtonale klankwolk. Halverwege dit stuk wordt duidelijk dat het labyrintische zeker ook geldt voor de muziek: we dolen rond in het stuk zonder de vaak gebruikte houvast aan ritme of melodie. “Laat het zoeken maar los”, lijkt Posadas te willen zeggen, “je komt er toch niet uit, geef je maar over aan de klank”.

Een fragment uit ‘Klimmen en dalen’ van M.C. Escher

En het mag gezegd worden, die is wonderschoon. Als geen ander instrument leent de saxofoon zich voor het creëren van deze prachtig transparante klankwolken, als mist boven het landschap. Dat blijkt ook zeker uit het tweede deel, ‘Klimmen en dalen’, waarvoor de gelijknamige ets van M.C. Escher model stond. We vinden hier meer kleur terug. De duistere klankwolken van de baritonsax, de trillend hoge van de sopraan. de sonore klanken van de tenor, Posadas vermengt het allemaal tot één boeiend geheel en ook hier valt de onberispelijke uitvoering door dit fantastische kwartet op.

Het derde deel, ‘Senderos que se bifucan’ baseerde Posadas op het verhaal ‘El Jardin de los senderos que se bifucan’ van de Argentijnse schrijver Jorge Luis Borges. Hier horen we twee tenorsaxen en twee baritonsaxen, overwegend spelend in het lage register. Het geeft dit deel een geheel andere sfeer dan de vorige twee. Tevens valt het zoekende karakter in de muziek op, de springerige bewegingen en het ontbreken van iedere vorm van structuur. Pure overgave aan de klank is hier het enige dat werkt.

Het album is te beluisteren via Spotify: