Arturas Bumšteinas – Gamelan Descending a Staircase (CD Recensie)

coverMet ‘Gamelan Descending a Staircase’ leidt de Litouwse componist en elektronica producer Arturas Bumšteinas ons binnen in de wereld van de gamelan. Het Indonesische slagwerk orkest. Het stuk, op de gelijknamige CD is wel op een heel bijzondere manier ontstaan.

Bumšteinas maakte in 2013, samen met Raminta Atnimar opnames van de diverse onderdelen van het gamelan orkest in het etnologisch museum van Berlijn. In 2015 bewerkte Bumšteinas deze geluiden vervolgens tot de huidige compositie die in april 2015 tijdens het Jauna Muzika Festival in Vilnius, Litouwen in première ging.

duchamp_nude_descending_1912De titel ontleende Bumšteinas aan een schilderij van Marcel Duchamp, ‘Nude Descending a Staircase, nr.2’. Bumšteinas toont in deze compositie bijzonder geïnteresseerd te zijn in de enorme klankrijkdom van het gamelan orkest. Een duidelijke structuur ontbreekt, evenals een eenduidige richting. Sommige passages kennen wel iets van een ritme, maar verreweg het grootste deel van het stuk is te omschrijven als een dwaaltocht. Maar aangelengd met de nodige noise en distorsion is het wel een spannende dwaaltocht geworden. Maar die analogie met het doek van Duchamp is dus zo zo gek nog niet. Bumšteinas zegt daar zelf over: “Marcel Duchamp’s 1912 painting Nude Descending the Staircase. No.2 was an inspiration lurking not only behind the title of this composition but also regarding the deconstructed micro-forms and the study of sound structures, progressing as if in slowmotion, and without a clear point of destination… Descending into the unknown territories… The title came in a vision, as a possible sonic event of a instruments of a gamelan orchestra falling down the stairs. A beautiful, unrealistic image. A dream.”

Ook het tweede stuk op het album, ‘Sad Young Man on a Train’ is te beschrijven als een studie naar klank. Hier ligt de basis bij het clavecimbel. Maar denk hierbij dan niet aan de heer Bach en zijn tijdgenoten. In dit stuk klinkt het geluid van dit instrument totaal anders. Dankzij een uitgebreid scala aan hulpmiddelen, tot aan een cappuccino mixer aan toe, slaagt Bumšteinas erin om ook hier een zeer interessant klankuniversum te creëren.

Beluister en koop het album via Bandcamp: