Ze-Ka – Ghost Planet (CD Recensie)

Met de titel ‘Ghost Planet’ drukt de Franse componist en cellist Jean-Philippe Feiss ons met onze neus genadeloos op de feiten. Alle nummers op dit album, dat hij uitbracht onder zijn pseudoniem Ze-Ka bij Opa Loka Records, verwijzen naar de ramp met de kernreactor in Tsjernobyl, ruim 40 jaar geleden en de gevolgen daarvan. Maar natuurlijk is het hem niet alleen te doen om die ramp te gedenken, maar tevens om ons ervan te doordringen dat dit of erger zo weer kan gebeuren. De wijze waarop wij ons verhouden tot de natuur is daar vanzelfsprekend debet aan.

‘Ghost Planet’ is Feiss’ eerste solo album. Na een klassieke studie bij Xavier Gagnepain kwam Feiss terecht in de jazz en de geïmproviseerde muziek en maakte met het uit gitaar, cello en contrabas bestaande trio Sibiel drie albums en een aantal soundtracks voor zwijgende films. Tevens werkte Feiss met musici als Emmanuel Bex en Louis Sclavis en maakte hij muziek voor theaterproducties.

Foto: Stéphanie Versteeg

Een jaar of tien geleden raakte Feiss bovendien verslingerd aan de synthesizers, een invloed die we ook op ‘Ghost Planet’ tegenkomen en die hij hier vermengt met het geluid van zijn cello. Echt veel gebeurt er niet op dit album. Zo duurt het bij opener ‘Fission (Tribute to the Liquidators)’ geruime tijd voor je überhaupt iets hoort. Langzaam ontvouwen de zachte klanken zich hier, alsof er van ver iets aan komt zetten. Tot een hoge noot die geleidelijk weg stuitert de duistere noise doorklieft. Dat patroon herhaalt zich terwijl die noise aan kracht wint en verwordt tot een drone die even abrupt weer verdwijnt en wordt vervangen door een extreem hoge pieptoon die Feiss heel langzaam vervormt in een soort van vreemde ritmiek.

Het hart van het album ‘Gold River’ bestaat uit één lange, minimalistische maar oh zo beklemmende drone, die overigens goed past bij de beelden die op internet te vinden zijn van het volkomen verlaten Tsjernobyl, dat je overigens als toerist kunt bezoeken! In de ruim 24 minuten die dit stuk duurt verandert de drone onmiskenbaar, maar zo langzaam dat je het als luisteraar amper beseft. Eindigen doet het met golvende sinusbewegingen waarmee Feiss de spanning nog verder weet op te voeren. ‘Landscape’ is al even minimalistisch. Slagwerk klinkt er in een regelmatig traag ritme en verder weer een drone, nu gruizig. In ‘Red Forest’ horen we de cello. Traag beweegt Feiss zijn strijkstok heen en weer in een bedaagd patroon, bijna saai. Daarnaast horen we heftig trillende klanken die steeds pregnanter worden en het geluid van de cello wegdrukken. Maar dat repeterende geluid komt terug, alleen nu elektronisch voortgebracht, de zinnen pijnigend. ‘Oceans’ heeft het wijde dat bij de titel past, lange atmosferische lijnen, afgezet tegen een verontrustende langzame cadans.

Nee, ‘Ghost Planet’ is allesbehalve een vrolijk album geworden, dat kan ook niet met zo’n boodschap. De natuur staat er niet zo best voor, om dat te kunnen zien hebben we Feiss en Ze-Ka niet voor nodig. Wat niet wegneemt dat Feiss hiermee wel een krachtig statement maakt.

Het album is te beluisteren en te koop via Bandcamp: