Benjamin de la Fuente – Contrecoup (CD Recensie)

De Franse componist Benjamin de la Fuente positioneert zich nadrukkelijk als componist en improvisator. Hij studeerde compositie bij Gérard Grisey en viool bij Alain Savouret, beiden verbonden aan het CNSMD in Parijs. Daarnaast maakt hij deel uit van de post rock band Caravaggio, componeerde hij ‘In Vino Veritas’ voor het Orchestre National de Jazz (op Europa: Rome) en werkt hij veel met film en theater. Dit eclecticisme vinden we bij De la Fuente ook terug in zijn composities, bijvoorbeeld die op het dubbelalbum ‘Contrecoup’ dat bij Editions Radiofrance in de reeks Signature verscheen.

‘On Fire’ is direct een prachtig voorbeeld van het bovenstaande. Een stuk waarin De la Fuente muziek en theater op grootse wijze samenvoegt. Het is geschreven voor actrice, piano, orkest en sampler. We horen opzwepende, disruptieve klankerupties van het Orchestre Philharmonique de Radio France, onder leiding van Joshua Dos Santos, een manisch schreeuwende actrice, Piera Formenti, fragmenten van een speech van Malcolm X en dat alles samengebracht tot een tsunami aan klanken. Heftig, verontrustend en met een onontkoombare kracht. In ‘Freewheel’ komen eveneens diverse werelden samen. We vinden hier 2 klarinetten, 2 sets percussie en een elektrische bas en vooral deze laatste baart opzien. Een elektrische bas is binnen de gecomponeerde muziek immers nogal ongewoon. Qua stijl is dit ‘Freewheel’ dat eveneens. De La Fuente’s bijdragen aan post rock band Caravaggio horen we hier duidelijk terug, zowel in het basspel als in het heftige, maar ritmische slagwerk, Voor Ensemble Acouphène is echter niets te dol en zij dragen zorg voor een enerverende uitvoering van dit complexe stuk.

In de inleiding hierboven kwam reeds ter sprake dat De la Fuente zich ook verwant voelt met film en theater, ‘On Fire’ met de citaten uit de rede van Malcolm X en de inzet van een actrice getuigt ervan. Maar het theater element zit ook in de manier waarop hij zijn composities vormgeeft. Ze hebben bijna allen een sterk theatraal element. De composities bevatten vaak scherpe overgangen en wendingen in stijl en dynamiek en getuigen van een zeer brede, eclectische muzikale kijk. In ‘A Distance’ voor viool, drums en orkest komt een breed scala aan muzikale stijlen voorbij in een adembenemend tempo en kan drummer Eric Echampard het nauwelijks bijbenen.

De tweede Cd start met het supersnelle ‘Flip’ waarin slagwerk en samples een boeiende verbintenis aangaan. Het lijkt soms wel een kermisattractie die de componist ons hier voorschotelt, Echampard en twee leden van Ictus tekenen voor een zeer strakke uitvoering. En ook hier is het slagwerk weer zeer nadrukkelijk aanwezig en ontbreekt het theatrale element geenszins. Ook in ‘Pris de Court’, voor 6 instrumenten en elektronica, speelt het ritme een belangrijke rol, afgewisseld met boeiende geluidskunst, maar hier kiest De la Fuente wel voor minder snelle wisselingen in de structuur. Bijzonder zijn ook de subtiele passages, bijna een weldaad tussen al het muzikale geweld op dit album. In dit stuk, uit 1998 betoont De la Fuente zich overigens ook duidelijk schatplichtig aan Grisey, net als in het uit 2000 stammende ‘Accord d’Argile’, ‘Cassure d’âme’ uit hetzelfde jaar en ‘Redbone’ dat uit 1997 stamt. In de latere stukken die we eerder noemden is dat veel minder het geval en krijgt die ritmische aan pop verwante structuur veel meer de overhand.

Er tekent zich dus een duidelijke cesuur af binnen De la Fuentes werk, wat niet wegneemt dat de muziek uit beide periodes zeer de moeite waard is.

Beluister hier ‘On Fire’, ‘Freewheel’, ‘A Distance’, ‘Flip’ en ‘Redbone’: