Ways + Toldam – Fortunes / Thomas Strønen, Ayumi Tanaka & Marthe Lea – Bayou (CD Recensie)

Het weinige dat de Cd’s van Sonny Rollins, met Ruud Jacobs en Han Bennink en van Meier-Hanes-Amberg met elkaar gemeen hebben is de bezetting, die van tenorsax, drums en bas, ofwel een blazerstrio. Rondom die drummer een trio vormen kan echter ook nog op andere manieren. Bijvoorbeeld door de bas in te ruilen voor een piano, een orgel of een gitaar. In drie recensies van ieder twee albums laten we er een aantal aan bod komen. Laten we beginnen met twee albums met de combinatie drums, piano en blaasinstrument. Bij ‘Fortunes’ van Ways, het duo Brodie West en Evan Cartwrigth, aangevuld met pianist Simon Toldam is dat de altsax, op ‘Bayou’, het nieuwe bij ECM records verschenen album van drummer Thomas Strønen, is dat Marthe Lea’s klarinet. Verder horen we hier de pianiste Ayumi Tanaka.

Brodie West, de ene helft van het uit Toronto afkomstige Ways is in onze landen geen onbekende. Hij werkte intensief samen met The Ex, en, ja daar is hij weer, Han Bennink. Natuurlijk is hij ook bekend in zijn eigen land, bijvoorbeeld met the Brodie West Quintet en Eucalyoptus waarin ook de andere helft van Ways, de opmerkelijke drummer Evan Cartwright te horen is. Ook de Deen Toldam werkte samen met Bennink en geestverwanten als Evan Parker, Peter Brötzman, Tristan Honsinger en Marilyn Mazur. Nu weet u direct waar u dit trio muzikaal ongeveer kunt plaatsen. Negen, niet al te lange stukken bevat dit album, de enige uitzondering is het vrij lange ‘Health. En stuk voor stuk zijn het ingetogen, fijnzinnige geluidssculpturen waarin het vooral gaat om de klankkleur. Opvallend daarbij is dat geen van de drie musici de neiging heeft om eens flink uit te halen, het gaat hier duidelijk om de onderlinge harmonie en het zo mooi mogelijk mengen van die verschillende klanken. De toon van West is romig, fluwelig, Cartwright beroert zijn trommels meer dan dat hij erop slaat en Toldam strooit slechts spaarzaam met zijn noten, als hij niet aan de snaren onder de klep plukt. Het vrij lange ‘Health’ is niet alleen het langste maar ook het meest speelse stuk, met onverwachte wendingen en een mooie ritmiek.

Strønen horen we op zijn nieuwe album, ‘Bayou’, samen met pianiste Ayumi Tanaka en klarinettiste, vocaliste en percussioniste Marthe Lea. Het is evengoed een zeer ingetogen album, maar dan van het iets melodischere soort. De drie musici ontmoetten elkaar de afgelopen twee jaar regelmatig bij Oslo’s Royal Academy of Music om met elkaar te musiceren, uiteindelijk leidend tot dit debuutalbum waarin jazz en folk hand in hand gaan. Voor dit laatste tekent met name Lea en haar boeiende vocale bijdrages, ‘Pasha’ en ‘Bayou II’. Ook verder is dit een typisch ECM album, in de zin dat Strønen ook hier weer zijn instrumentarium met name gebruikt om een groot scala aan klanken voort te brengen, die vaak opvallend natuurlijk aan doen, alsof we van doen hebben met veldopnames, in plaats van met percussie. De ingetogen stijl van Tanaka, regelmatig vrij klassiek aandoend, past daar wonderlijk goed bij. In ‘Duryea’, dat duidelijk ook sporen van folk draagt, horen we Lea uitgebreid op klarinet en wat hier vooral opvalt is de wijze waarop deze klank zich vermengt met die van de piano. Ook ‘Varsha’ valt op door de bijzonder fragiele toon van Lea, mooi geflankeerd door Strønen,.

‘Fortunes’ is te beluisteren via Bandcamp en daar ook te koop: