Gelinkt: Miranda Driessen & Ivo Bol (Concert Recensie)

De Link, Tilburg – 12 december 2023

Miranda Driessen. Foto: Co Broerse

Eén van de terugkerende projecten van De Link is ‘Gelinkt’, waarin twee uitvoerende musici / componisten aan elkaar gekoppeld worden. Afgelopen dinsdag betrof het de sopraan en componiste Miranda Driessen en de met diverse vormen van elektronica werkende Ivo Bol, beter bekend onder zijn alias Vinkepeezer. Het hart van het programma was Morton Feldmans magistrale ‘Three Voices’ uit 1982. En al is het stuk, zoals de titel aangeeft, voor drie stemmen, Feldman componeerde het stuk ooit voor Joan La Barbara en voor haar alleen. Twee partijen op band, tegenwoordig natuurlijk digitaal en één partij live gezongen. Zelf koester ik een opname voor Hat Hut door Juliet Fraser uit 2016, maar Driessens interpretatie is, mede door het live karakter en de perfecte akoestiek van het Cenakel, evenmin te versmaden. Bol liet zich door Feldman inspireren en schreef met dit werk in gedachten ‘33,333 Voices’ voor stem, sinusgolven en laserstralen.

(meer…)

Lees verderGelinkt: Miranda Driessen & Ivo Bol (Concert Recensie)

I Solisti – Filip Rathé – 100 Jaar Karel Goeyvaerts

De Singel, Antwerpen – 7 december 2023

Karel Goeyvaerts. Foto: Internationales Musikinstitut Darmstadt (IMD) / Manfred Melzer

Karel Goeyvaerts was zonder meer één van de belangrijkste Belgische componisten van de vorige eeuw, met een belangrijk en grensverleggend oeuvre op zijn naam. Honderd jaar geleden, op 8 juni 1923 werd hij geboren, in 1993 overleed hij, net geen zeventig jaar oud. I Solisti, onder leiding van Filip Rathé herdacht hem afgelopen donderdag met een concert in De Singel, Antwerpen, de stad waar Goeyvaerts vandaan kwam en zich innig mee verbonden voelde. Vier stukken klinken er van hem, naast stukken van Benjamin Van Esser en Tim Mulleman, die zich door het werk van de meester lieten inspireren.

(meer…)

Lees verderI Solisti – Filip Rathé – 100 Jaar Karel Goeyvaerts

Ensemble Klang – Maya Verlaak & Jesse Broekmans (Concert Recensie)

De Link, Tilburg – 21 november 2023

Ensemble Klang tijdens de première van ‘Conditions’ op het Transit Festival. Foto’s: Facebook pagina Ensemble Klang.

Ensemble Klang bestaat inmiddels twintig jaar en is een graag geziene gast bij De Link. Sterker nog, bij aanvang meldt gitarist Pete Harden dat het ensemble, buiten Den Haag waar het gevestigd is, in geen enkele stad zo vaak heeft opgetreden als juist hier in Tilburg. Bij die wederzijdse liefde past een speciaal programma, één dat tot stand kwam samen met het Transit Festival. Komt goed uit, want de laatste editie, afgelopen oktober, mistte ik vanwege het Laura Auerbach festival, dat in hetzelfde weekend plaatsvond. Twee componisten die de link leggen tussen Vlaanderen en Nederland klinken tijdens dit concert. Maya Verlaak komt daar vandaan, maar studeert hier, terwijl Jesse Broekman Nederlander is, maar er voor koos in Vlaanderen te gaan studeren. Maar zo blijkt gaandeweg het concert: er zijn zeker ook overeenkomsten en dan met name in hun muzikale taal.

(meer…)

Lees verderEnsemble Klang – Maya Verlaak & Jesse Broekmans (Concert Recensie)

FRUSH (Concert Recensie)

PlusEtage, Baarle-Nassau – 19 november 2023

FRUSH, Foto’s: Adri van den Berg

September jongstleden begon het jaarlijkse Gaudeamus Festival wat anders dan gebruikelijk. Componist en gitarist Aart Strootman trapte af met een nieuw initiatief op de openingsavond, de lezing ‘De Staat van de Nieuwe Muziek. In deze lezing, via New Music Now in zijn geheel terug te lezen, brak Strootman een lans voor het “écht grensverleggende geluid”. Terecht stelde hij: “Een kleine zalen circuit dat nieuwe initiatieven omarmt en a priori inzet op avontuur in plaats van publieksaantallen maakt in het huidige culturele klimaat geen kans.” En verderop: “Het ruige, meer onontgonnen deel krijgt geen kans en wordt niet gehoord. Het wordt niet aantrekkelijk gemaakt omdat er geen publiek voor is en zo is de cirkel rond”. Het waren die woorden waar ik gisteren aan dacht tijdens het concert van vier dwarse improvisatoren van de oude garde die de PlusEtage, helaas één van de weinige podia die nog altijd dwars tegen allen modes in programmeert, op zijn kop zetten. Rietblazers Luc Houtkamp, trombonist Sebi Tramontana, pianist Steve Beresford en slagwerker Martin Blume lieten horen hoe spannend en enerverend improvisatie kan zijn en hoe mooi “écht grensverleggend geluid” klinkt.

(meer…)

Lees verderFRUSH (Concert Recensie)

November Music – Deel 3

Diverse locaties, Den Bosch – 12 november 2023

Van links naar rechts: Hamin Honari, Hank Roberts en Gordon Grdina. Foto: onbekend

Vorige week zaterdag kwam er ineens voor mij een voorlopig einde aan de 2023 editie van November Music: mijn vrouw werd opgenomen in het ziekenhuis. Gisteren kon ik gelukkig nog net op de tijd de draad weer oppakken voor de laatste dag, nadat hier in huis de rust weer enigszins was wedergekeerd. Gitarist en oud bespeler Gordon Grdina, waarvan ik al de nodige Cd’s besprak, stond al een tijdje op mijn verlanglijstje om live te horen, een wens die gisteren werd vervuld met een optreden van zijn kwintet The Marrow, met naast Grdina Mark Feldman op viool, Hank Roberts op cello, Ernst Glerum op contrabas en Hamin Honari op percussie. Verder woonde ik het laatste optreden van celliste Maya Fridman bij, die dit jaar artist in residence was op het festival. Samen met Garth Knox op viola d’amore, Soheil Shayesteh op kamancheh, live elektronica en Jacobus Thiele op percussie speelde ze een aantal stukken uit het aan Knox uitbesteedde deel van John Zorn’s ‘Book of Angels’, naast een paar eigen composities. Twee bijzondere concerten die mij, door zowel de Arabische als Joodse muziek die hier doorklonk, weer eens de helende kracht van muziek deden beseffen. Zo kan het ook.

(meer…)

Lees verderNovember Music – Deel 3

November Music 2023 – Deel 2 (Concert Recensie)

Verkadefabriek, Den Bosch (November Music) – 3 en 24 november 2023

John Zorn. Foto’s: Caitlin Ochs for The New York Times.

John  Zorn heeft inmiddels meer dan iets met Den Bosch. In 1999 al opende hij De Toonzaal en afgelopen vrijdag en zaterdag bezocht hij November Music voor de derde keer in zes jaar. Eerder was hij er in 2017 en 2018. Natuurlijk niet alleen, maar met een gevolg aan musici die soms al decennia met hem samenwerken. Wat altijd opvalt bij zo’n marathon – en dat was met twaalf concerten in twee dagen ook nu weer het geval – is de hoge standaard die Zorn hanteert. Voor hemzelf, maar zeker ook voor de musici waar hij mee samenwerkt. Hij overlaadt ze met complimenten, maar voor het zo ver is, moeten ze wel eerst laten zien en vooral horen dat ze het waard zijn. Zorn zoekt dan ook nauwkeurig uit wie hij welk deel van zijn inmiddels ontzagwekkende en nog altijd uitdijende oeuvre laat spelen en in welke combinaties. En dan is het ongetwijfeld eindeloos oefenen en Zorn zijn commentaar aanhoren en opvolgen, zo stel ik mij voor. Maar als luisteraar weet je aansluitend niet wat je hoort en ziet, iedere keer weer denk je daarbij: ah, zo kan het dus ook! En vergelijkingen met andere concerten vallen daarbij niet altijd gunstig uit voor al die andere bands die het wat minder nauw nemen qua timing, samenspel en zuiverheid.

(meer…)

Lees verderNovember Music 2023 – Deel 2 (Concert Recensie)

November Music 2023 – Deel 1 (Concert Recensie)

Jheronimus Bosch Art Center, Den Bosch – 1 november 2023

Totaalbeeld concert. Foto’s: Jostijn Ligtvoet Fotografie

Gisterenavond begon November Music, zoals ieder jaar met een nieuw requiem, het ‘Bosch Requiem’. Dit jaar mocht Aart Strootman hem componeren. ‘Laatste Woorden’ kreeg hij mee als titel, naar het gedicht van de op 22 april vorig jaar overleden Jan Rot. Rot was al ziek toen Strootman hem vroeg, wat bij de componist tot de nodige dilemma’s leidde, maar ging zonder omhalen akkoord met de vraag, met één voorwaarde zo herinnert Strootman zich: “hij wilde pas beginnen met schrijven van de tekst op het moment dat er voor hem geen enkel uitzicht meer zou zijn, als de dood hem letterlijk op de hielen zat”. En zo geschiedde. Enige tijd later, de tekst die Rot schreef kwam duidelijk binnen bij de componist, begon Strootman met componeren en instrumenten bouwen, dat gaat bij deze man vrijwel altijd samen. En dus beschikken we nu over nieuwe buisklokken, een just intonation harmonic canon, een soort van kistje met snaren gespannen over de deksel en een nieuwe twaalf-snarige elektrische barokgitaar, waarop we Strootman zelf horen. Verder horen we gewoon slagwerk, eveneens bespeeld door het Mallet Collective, de acht cellisten van het Cello Octet Amsterdam, Fred Jakobsson op basgitaar en de vocalistes Fanny Alofs en Rianne Wilbers.

(meer…)

Lees verderNovember Music 2023 – Deel 1 (Concert Recensie)

Erich Wolfgang Korngold – Das Wunder der Heliane (Concert Recensie)

Chassé Theater, Breda (Nederlandse Reisopera) – 30 oktober 2023

Heliane (Annemarie Kremer) en Der Fremde (Tilmann Unger). Foto’s: Marco Borggreve.

Met ‘Das Wunder der Heliane’, dat in 1927 zijn première beleefde, schreef de Duitse componist Erich Wolfgang Korngold zijn vierde opera in ongeveer tien jaar tijd. Hij zag het zelf als zijn belangrijkste, deze opera gebaseerd op het mysteriespel ‘Die Heilige’ van de dichter Hans Kaltneker. Een visie die het publiek in de jaren na de première zeker niet zou delen. Zijn derde opera, ‘Die Tote Stadt’ zou veel bekender worden en ‘Das Wunder der Heliane’ raakte, niet geheel ten onrechte, in de vergetelheid. De Deutsche Oper bracht hem in 2018 echter weer op de planken, een uitvoering die verkrijgbaar is op DVD en deze dagen verzorgt de Nederlandse Reisopera, nadat de regisseur Jakob Peters-Messer die versie in Berlijn zag, bijna een eeuw na dato de Nederlandse première van de scenische uitvoering. In het kort kan ik niet anders dan alle lof toezwaaien voor zowel de regie, de muziek – groots uitgevoerd door het Noord Nederlands Orkest, onder leiding van Jac van Steen – en de vocalisten, met voorop een adembenemend zingende Annemarie Kremer.

(meer…)

Lees verderErich Wolfgang Korngold – Das Wunder der Heliane (Concert Recensie)

Richard Wagner – Das Rheingold (Concert Recensie)

De Munt, Brussel – 29 oktober 2023

Wotan (Gábor Bretz) en Ficka (Marie-Nicole Lemieux) bij hun eerste opkomst. Foto’s: Monika Rittershaus.

Na ‘Lohengrin’ (2018), ‘Tristan und Isolde’ (2019) en ‘Parsifal’ (2022), uitvoeringen die allemaal ook op deze blog aan bod kwamen, is Alain Altinoglu, sinds 2016 muziekdirecteur en chef-dirigent van De Munt, nu toe aan een over twee seizoenen verspreidde complete ‘Der Ring des Nibelungen’, het meesterwerk van Richard Wagner. Natuurlijk te beginnen met ‘Das Rheingold’. De gehele cyclus staat onder regie van de Italiaanse regisseur en beelden kunstenaar Romeo Castellucci die op een aantal punten zeker weet te verrassen, al kent zijn regie ook een aantal opvallend zwakke momenten. Maar zijn insteek en benadering van dit eerste deel is zeker de moeite waard en doet ons uitzien naar het vervolg. Altinoglu en Wagner bleek al eerder prima samen te gaan, deze dirigent heeft duidelijk affiniteit met diens muzikale wereld, iets dat ook gisterenavond bleek in deze versie van ‘Das Rheingold’. Zuiver en helder spel, met veel gevoel en de broodnodige dramatiek gebracht. Iets waar dit voortreffelijke orkest natuurlijk ook een grote rol in speelde. En de vocalisten zijn over de gehele linie meer dan voldoende, met enkele uitschieters.

(meer…)

Lees verderRichard Wagner – Das Rheingold (Concert Recensie)

Lera Auerbach Festival – Deel 3 (Concert Recensie)

Diverse locaties, Den Haag – 21 en 22 oktober 2023

Het Berlage Saxophone Quartet en dirigent László Norbert Nemes tijdens de repetitie voor ‘Gallows Songs’. Foto: Facebookpagina Berlage Saxophone Quartet.

Tijdens het laatste concert met de muziek van Lera Auerbach twee stukken voor kleine bezetting, het ‘Trio voor viool, hoorn en piano’ uit 2014 en de ‘Seraphim Canticles’ voor strijksextet, uit 2011, beiden uitgevoerd door het New European Ensemble en de uit 2013 stammende ‘Gallows Songs’ voor saxofoonkwartet, we horen het Berlage Saxophone Quartet en vrouwenkoor, Nationaal Vrouwen Jeugdkoor, onder leiding van László Norbert Nemes. Festival Dag in de Branding bedong dat dit weekend tevens stukken van Nederlandse of in Nederland woonachtige componisten zouden klinken: En dus hoorden we ‘Dreams of Air’ van Rozalie Hirs, ‘Thorns’ van Kate Moore en ‘Paschali Laudes’ van Guzmán Calzada Llorente, die voor twee jaar aan het festival verbonden is als componist in residentie.

(meer…)

Lees verderLera Auerbach Festival – Deel 3 (Concert Recensie)