Vijf boxen en één Cd, dat is het verjaardagscadeau van TUM Records aan trompettist en componist Wadada Leo Smith. Drie van de vijf boxen zijn reeds verschenen en komen hier, samen met de Cd ‘A Love Sonnet for Billie Holiday’ de komende tijd aan bod. de twee overige boxen zouden afgelopen november verschijnen, maar dat is er nog niet van gekomen. Bespraken we gisteren ‘Trumpet’, met solowerk, vandaag komt ‘Sacred Ceremonies’ aan bod waarop Smith het gezelschap zocht van bassist Bill Laswell en de begin vorig jaar overleden Milford Graves, waar Smith deze box aan op heeft gedragen. De opnames dateren uit 2015 en 2016.

Nog meer dan op deze box, bestaande uit drie Cd’s, viel op ‘Trumpet’ op wat een fantastische trompettist Smith is. Zijn kraakheldere toon, die hij lang en loepzuiver kan vasthouden, zijn mooie experimenten, die bijzondere mix van melodie en abstractie en dat grote spirituele gehalte zijn daar de kenmerken van. En zoals gezegd, voor ‘Sacred Ceremonies’ omringde hij zich met twee andere iconen uit de experimentele, avant-garde jazz, die hun gelijke niet kennen. Reeds in de solo in het tweede deel van ‘Nyoto’ op de eerste Cd, horen we terug wat een vooruitstrevend percussionist Graves was, dit gaat verder dan drummen. We horen op deze eerste Cd Graves en Smith als duo en als die laatste zich in dit ‘Nyoto’ erbij voegt is het met zo’n messcherpe, maar tegelijkertijd contemplatieve solo. In ‘Baby Dodds in Congo Square’ horen we Smith duidelijk met een demper op zijn trompet, met het hoge, ietwat schelle geluid snijdt hij door Graves’ subtiele gerommel.

Cd 2 is voor het duo Smith-Laswell, een prachtige combi. Laswell natuurlijk op elektrische bas, repetitieve figuren spelend, die voor Smith de perfecte voedingsbodem vormen. Zo zorgt Laswell voor een deinend ritme op ‘Prince – The Blue Diamond Spirit’ en ‘Minnie Riperton – The Chicago Bronzeville Master Blaster’ en Smith voor een aantrekkelijke, puntige melodie, terwijl het geluid van Laswell in ‘Donald Ayler’s Rainbow Summit’ weer veel meer het karakter heeft van een aan ambient verwante drone, perfect passend bij de contemplatieve melodie van Smith.

Op de derde Cd komt het allemaal samen, want daar horen we het trio. Het is ook hier weer Laswell die primair voor het ritme zorgt, Graves die daar nader invulling aangeeft, het verder inkleurt en Smith die het gebruikt als ondergrond voor zijn stemmige melodieën. En hoe goed Smith ook is, het is toch dit bijzondere ritme tandem dat in ieder stuk op onovertroffen wijze de toon zet. Neem ‘Mythe of Civilizations and Revolutions’, stil blijven zitten bij dit ritme is vrijwel onmogelijk en dan de krachtige bijdrages van Smith, welluidend, scherp en meeslepend en verderop krachtig schurend. Of de stromende kracht van ‘Truth in Expansion’, terwijl Smith hier, voorzien van een demper, een uiterst fragiele melodie blaast. Een prachtige set van drie top musici, de aanschaf meer dan waard.