Als afsluiter van een serie recensies met Wadada Leo Smith in de hoofdrol nog drie albums waarin hij te horen is als onderdeel van een trio. TUM Records realiseerde niet alleen de boxen ‘Trumpet’, ‘Sacred Ceremonies’ en ‘The Chicago Symphonies’, maar bracht ook nog de Cd ‘A Love Sonnet for Billie Holiday’ uit, waarop Smith te horen is met de pianist Vijay Iyer en de drummer Jack DeJohnette, die we reeds uitgebreid tegenkwamen op de ‘The Chicago Symphonies’. Verder verscheen bij Astral Spirits ‘Sun Beans of Shimmering Light’ waarop Smith gezelschap heeft van rietblazer Douglas R. Ewart en drummer Mike Reed. Tot slot besteden we aandacht aan het bij 577Records verschenen ‘Pacifica Coral Reef’ waarop we Smith horen met de gitaristen Henry Kaiser en Alex Varty.
Smith speelt al twintig jaar op regelmatige basis met zowel DeJohnette als Iyer, maar die twee speelden desondanks voor de opnames van ‘A Love Sonnet for Billie Holiday’ nooit eerder samen. Het album ontleent zijn titel aan het eerste stuk ‘Billie Holiday: A Love Sonnet’, de laatste in een serie composities die Smith wijdde aan deze legendarische zangeres. Dat past in een lijn, we zagen de afgelopen dagen dat Smith veel stukken opdraagt aan voor hem belangrijke musici, dat geldt bijvoorbeeld ook voor het tweede stuk van zijn hand op dit album: ‘The A.D. Opera: A Long Vision with Imagination, Creativity and Fire: a Dance Opera’, dat hij opdroeg aan de pianist Anthony Davis. Even terug naar ‘Billie Holiday: A Love Sonnet’ dat begint met een bijzonder ingetogen solo van DeJohnette, waarna we Smiths fragiele noten horen en bescheiden aanslagen van Iyer. Het vormt de opmaat voor een boeiend stuk waarin Smith op zijn eigen wijze reflecteert op haar muziek. Iyer richt zich in zijn werk steeds meer op elektronica. We horen het terug in zijn boeiende stuk ´Deep Tiime No. 1´, waarin hij fragmenten van een toespraak gehouden door Malcolm X verwerkte en waarin we hem verderop horen op de Fender Rhodes. Na stukken van Smith, Iyer, en DeJohnette, het stomende ´Song for World Forgiveness´, sluit dit album af met een swingende improvisatie, waarvoor met name Iyer op Hammond orgel tekent, de titel is een terechte: ‘Rocket’.
De opnames van ´Sun Beans of Shimmering Light´ dateren van 2015 en vonden plaats in het door Reed opzette podium Constellation in Chicago. Wat dit album het meest kenmerkt is de bijdrage van rietblazer en instrumentenmaker Ewart. Zo horen we hem op het mooi ingetogen ‘Constellations and Conjunctuntional Spaces’ op een instrument dat qua klank veel wegheeft van een fagot, Smith kleurt wonderlijk mooi de randjes in. Reed opent met een belletje het titelstuk, waarna we een fragiel blazende Smith horen en verderop Ewart op fluit. Een zeer contemplatief stuk. Bijzonder is ook ‘Super Moon Rising’ waarin Smith refereert aan de marching bands, waar het voor hem allemaal ruim zestig jaar geleden mee begon, Reeds vilten stokken doen de rest. En dtot slot moet hier de solo ‘Unknown Forces’ worden genoemd, vanwege het experimentele spel van Smith.
Smith en Kaiser kennen elkaar al sinds half jaren ’70 en het was die laatste die Varnay bij dit trio bracht. We horen ze in het bijna één uur durende ‘Pacifica Koral Reef’ allereerst samen, hun klanken volledig in elkaar verweven. En eerder kwam ik er al over te spreken dat Smith naast uitvoerend musicus zijn sporen inmiddels ook als componist ruimschoots heeft verdiend, iets wat zeer goed blijkt uit dit stuk, dat vaak meer weg heeft van hedendaags gecomponeerde muziek dan van jazz. De jazz horen we nog het meest terug op de momenten dat Smith erbij komt en die zijn er in dit stuk niet zo veel. Overigens valt dan ook op wat een bijzondere combinatie van instrumenten dit is: twee gitaren en een trompet. Net voorbij de twintigste minuut doet de rock zijn intrede en horen we zwaar overstuurde en gruizige gitaarklanken van de ene gitaar, terwijl de andere zorgt voor beheerst getokkel, een prachtige combinatie. En verderop is de blues aan de beurt, waarin Smith ander maal terug grijpt naar de muziek die hem in zijn jeugd in Mississippi vormde.
Van ‘Sun Beans of Shimmering Light’ en ‘Pacifica Koral Reef’ zijn fragmenten te beluisteren via Bandcamp. Beide albums zijn daar ook te koop.