Enige maanden geleden besteedde ik hier aandacht aan ‘Eventually’ van bassist Jonathan Nagel. Inmiddels is mijn kennis van deze bijzonder veelzijdige bassist aanzienlijk toegenomen, daar hij deel uitmaakt van Moving Strings dat drie concerten verzorgde tijdens het laatste Gaudeamus Festival, met als hoogtepunt de uitvoering van ‘Merge Corp.’ van Artun Çekem. Een, zoals reeds eerder gesteld, bijzonder boeiend ensemble dat musiceren koppelt aan bewegingstheater. Nagel zoekt ook op andere vlakken de samenwerking op en timmert driftig aan de weg met zijn eigen label Xlent. In enkele maanden tijd verscheen ‘An August Silence’, dat hij maakte met vocaliste Marithé Van der Aa; ‘Way over Time’ met basklarinettiste Maija Anttila en ‘Foreign Fire’ waarop we Nagel horen als onderdeel van Ash Zarah, verder bestaand uit vocaliste Alba Boustanji, ook te horen met elektronica, gitarist Omer Sigler en drummer, percussionist Assi Weitz.
De titel ‘An August Silence’ geeft aan dat het hier, ondanks dat er muziek klinkt, in wezen gaat over stilte. Of beter gezegd: over het grensgebied tussen geluid en stilte, daar waar de tijd stil lijkt te staan. Het komt het mooist tot uiting in het eerste stuk ‘Silence I’, waarin we Van der Aa horen met haar vocalen, maar zonder tekst en waarin haar hoge noten prachtig samenvallen met die lage van Nagel, zich uitend in lange, gestreken patronen. Het lijkt of Nagel in ‘Silence II’ werkt met veldgeluiden, maar aangezien ik dit nergens aangegeven zie, zal het toch zijn contrabas zijn, waarmee hij het door Van der Aa voorgelezen gedicht begeleidt. Bijzonder is ook dat ritmische spel wat verderop in het stuk. Nog ritmischer, zowel qua spel op de contrabas als qua zang, klinkt ‘Silence III (the Anatomy Catasprophe)’. Tevens het enige stuk met een echte, gezongen tekst. Leuk is dat hier de stem met elektronica wordt bewerkt, waardoor we soms het gevoel hebben naar een half koor te luisteren. Mooi zijn ook de langgerekte klankwolken in ‘Silence V’ en dat tribale ritme in ‘Silence VI (On the Chest)’.
De combinatie basklarinet – contrabas is natuurlijk een hele mooie, beiden grossierend in lage, aardse klanken. ‘Way over Time’ bevat drie stukken die daar onomstotelijk van getuigen. In de opener ‘Night’ gebeurt dat uiterst subtiel, als schuchtere dieren die zich door die nacht bewegen. Een bijzonder klankpalet ontvouwen de twee hier met spannende en redelijk duistere kenmerken, waarbij opvalt dat de instrumenten vrij onorthodox bespeeld worden. In het tweede stuk ‘Sky’, horen we de klankwolken voorbij schuiven, aansterkende en weer wegebbende klanken. En mooi dat ritmische patroon dat verderop wordt ontvouwd en die melodieuze passage op de basklarinet. Het derde stuk, ‘Rave’, had op ‘An August Silent’ niet misstaan, aangezien ook hier de grenzen tussen geluid en stilte worden opgezocht, boeiende klankgolven worden hier ons deel, waarbij de klanken van de beide instrumenten prachtig in elkaar opgaan. En mooi is de spanning die er in dit stuk wordt opgebouwd, met name door het stroeve spel van Nagel.
Aangezien we bij Ash Zara met vier instrumentalisten van doen hebben, is het klankpalet op ‘Foreign Fire’ vanzelfsprekend gevarieerder dan op de andere twee albums. Te beginnen met experimentele, maar ook disruptieve elektronica. Muziek die trekken vertoont van ambient, maar daarvoor net iets te weinig gepolijst is, te stekelig is. Zeker als er dan ook nog stemopnames aan worden toegevoegd, krijgt het geheel helemaal iets ongenaakbaars. ‘Invitation to Stare’ zou zo als de soundtrack voor een horror film kunnen dienen, de duistere klankwolken, de wat depressief klinkende stemklanken, de hoge, schrijnende noten, het zorgt tezamen voor een onbestemd en wat mistroostig geheel. ‘Dark Buzz’ leert ons echter dat het nog veel heftiger kan. Duistere wolken trekken hier aan ons voorbij, beangstigende klanken, vol dreigende spanning. Na zoveel muzikaal geweld doet ‘Filth in the Meadow’ aanvankelijk weldadig aan. Maar al snel wordt het ritmische patroon aangevuld met de vervormde stem van Boustanji en neemt de spanning weer toe. Het ritmische patroon verdwijnt even snel als het kwam en de onrust neemt alleen maar verder toe, ook hier heerst louter verwarring.
Alle albums zijn te beluisteren via Bandcamp en daar ook te koop: