Vandaag wederom drie saxofonisten uit eigen land met recente albums. Daar reken ik ook baritonsaxofonist Giuseppe Doronzo onder, al zo lang hier woonachtig. Samen met bassist Esat Ekincioglu en percussionist Pino Basile vormt hij sinds 2015 het Ava Trio dat begin dit jaar bij Tora Records ‘Ash’ uitbracht. Verder hier aandacht voor het trio dat Frans Vermeerssen vormt met bassist Dion Nijland en drummer Thomas Jaspers en waarvan onlangs ‘The Trail’ verscheen bij Trytone. Tot slot een nieuw album van Benjamin Herman, het onlangs bij Dox Records verschenen ‘Nostalgia Blitz’, waarop we Herman horen in gezelschap van bassist Peter Peskens, drummer en percussionist Jimmi Hueting en gitarist Micha Zaat.

Met iets meer dan twintig minuten is ‘Ash’ een wel heel kort album. Slechts twee stukken bevat het: ‘Pompeii’ en ‘Knossos’. Geen toeval deze titels: “an archeomusicological study, depicting the imaginary music of the ancient cities of Knossos and Pompeii buried under ash”, zo stellen ze zelf en daarmee “a very different side of AVA Trio”. Klopt, mee eens, het is zelfs niet eens meer echt ‘jazz’ te noemen, wat dat dan ook moge zijn, meer een combinatie van stijlen, waarin we ook niet westerse ritmiek herkennen en hedendaags gecomponeerd. En er valt meer op: dat bijzondere spel van Doronzo op alleen zijn mondstuk in ‘Pompeii’ en de keuze om die melodie zeer ritmisch te begeleiden, als in een soort van extatisch, opzwepend ritueel, door louter slagwerk, ja ook Ekincioglu horen we hier op slagwerk. Iets dat op andere momenten ook voor Doronzo geldt. Dit is met andere woorden primair een percussief album. De wind waait door de ruïnes van Knossos, althans dat is de associatie die ik krijg bij de klanknevels waar dit stuk mee aanvangt. Verderop horen we stemmen en andere onbestemde klanken, kortom een geheel ander klankpalet dan in ‘Pompeii’. Wel neemt het tempo verderop toe en zeker ook de spanning, de Minotaurus is in aantocht.

‘The Trail’ begint ook vrij experimenteel, Vermeerssens sax klanken schieten alle kanten op, terwijl Nijland en Jaspers hier fijn met het ritme spelen, uitmondend in een welluidende solo van Nijland, een zeer muzikaal bassist. Vermeerssen is voor mij geen bekende naam, ik geef het eerlijk toe, maar wat me bij dit album opvalt is de bijzondere wijze waarop hij het evenwicht zoekt tussen free-jazz en meer melodieuze jazz, zonder daarbij één van beiden te kort te doen. Het mooiste voorbeeld daarvan bevindt zich bijna aan het einde van het album: ‘Cul de Sac’. Zijn spel doet me met andere woorden aan dat van Ornette Coleman denken, zeker zo’n lekker ritmisch stuk als ‘Percorso’. Die stelling impliceert dat Vermeerssen een breed scala aan technieken beheerst, iets wat overigens ook voor Coleman gold en dat is iets dat je op dit album ook zeker terughoort. Nijland en Jaspers voelen zich bij al dat experimenteren eveneens prima thuis, wat een groove in dat ‘Percorso’! ‘Caminho’, ‘Sentier’ en ‘Slighe’ wijken af van het bovenstaande. In deze ballades overheerst de melodie. Maar ook hier kan Vermeerssen prima mee uit de voeten, in het eerste en derde stuk op tenorsax, in het tweede bloedmooi op sopraansax. En ook hier vinden we weer prachtige solo’s van Nijland. Maar daarna gaat het weer heerlijk loos, bijvoorbeeld in ‘Yol’ dat naast Vermeerssens stuiterende melodie opvalt door de solo van Jaspers. Prachtig is ook het titelstuk ‘Trail’ waarin we Vermeerssen in een bijzonder snelle solo op sopraansax horen, bijna niet bij te houden. Als uitsmijter dient het bijzonder energieke ‘Swamp Road’. Een dijk van een album dit ‘The Trail’.

Met onder andere Yuri Honing, die hier gisteren aan bod kwam, behoort Benjamin Herman tot de bekendere saxofonisten die ons land rijk is. Onlangs hoorde ik hem nog tijdens de uitreiking van de Edisons, samen met Anna Serierse, aan wie hij de Edison overhandigde. Hij heeft er zelf al genoeg. Een flamboyant saxofonist die graag balanceert tussen jazz en pop en houdt van lekker veel vaart in zijn muziek. De opener van ‘Nostalgia Blitz’, ‘Zeldenrust’ klonk ook tijdens zijn optreden bij die uitreiking van de Edisons, een heerlijk ritmisch stuk, bijna over de top. Doet me wel een beetje denken aan Hans Dulfer, die op enig moment in zijn carrière eveneens een switch maakte naar de meer pop en dance georiënteerde jazz. Overigens een saxofonist die Herman naar eigen zeggen bewondert, dus dat ik diens spel hier terughoor is niet zo heel vreemd.  In ‘Zaat’ trekt hij het lijntje mooi door, een stuk waarin we als gast ook nog Simon Akkermans horen op synthesizer. Rotterdam is zijn stad, dat herken je ook wel een beetje in zijn spel, Herman houdt van aanpakken. Een goede vriend van hem was Jules Deelder en ‘One for Deelder’ is dan ook geheel op zijn plaats. Met herinneringen aan deze beroemde dichter door vakgenoot John Cooper Clarke. Verder horen we hier de in Amsterdam residerende Oscar Jan Hoogland op synthesizer. Ook te horen in het manische ‘Chamelot’, met verder Shinpei Ruike op trompet en een zeer aanwezige Hueting op slagwerk. Het titelstuk ‘Nostalgia Blitz’, met wederom Ruike, in een mooie solo, en pianist Alexander van Popta, vormt een welkom rustpunt, ambientachtige klanken verlaten mijn luidsprekers. Hoogland speelt ook een grote rol in het knotsgekke ‘Bambaruushan Boogie’ en ‘Hornin’ Out, stukken die hem op het lijf geschreven zijn.

‘Ash’ en ‘Nostalgia Blitz’ zijn te beluisteren via Bandcamp en daar ook te koop: