Giacomo Puccini – Madama Butterfly (Concert Recensie)

Opera Ballet Vlaanderen, Antwerpen – 10 september 2024

De huwelijksscène. Foto’s: Annemie Augustijns

Niet alleen is Giacomo Puccini’s ‘Madama Butterfly’ nog altijd één van de meest geliefde opera’s, het is tevens één van de meest omstreden. Dit verhaal zo maar op de planken brengen, zonder er enige mate van kritiek in te verwerken is dan ook bijna niet meer mogelijk. Ook de Argentijnse regisseur Mariano Pensotti doet alle moeite om dit in onze ogen bijna onwaarschijnlijke verhaal in een ander licht te plaatsen. Pensotti kiest voor een raamvertelling, waarbij hij een Japanse regisseuse opvoert die de opera in het heden regisseert, niet toevallig bij Opera Ballet Vlaanderen in Antwerpen waar deze enscenering deze weken te zien is, en tijdens dat proces tegen haar eigen verleden aanloopt. Echt ingrijpen in de opera doet Pensotti echter niet, hij volstaat om middels tekst zijn verhaal te vertellen tijdens de instrumentele scènes. Veel voegt het niet toe, met name niet doordat Pensotti de kern van het probleem onvoldoende belicht: racisme. Verder niets dan lof voor deze productie met een prachtig spelend orkest, onder leiding van Daniela Candillari en een uitstekende cast, met als absoluut hoogtepunt een geweldige Anba Naqe als Butterfly, die zich prima inleeft in haar complexe personage en prachtige decors en kostuums van Mariana Tirantte.

(meer…)

Lees verderGiacomo Puccini – Madama Butterfly (Concert Recensie)

Richard Wagner – Der fliegende Holländer (Concert Recensie)

Concertgebouw, Amsterdam (NTR ZaterdagMatinee) – 7 september 2024

Jaap van Zweden voor het Radio Filharmonisch Orkest. Foto’s: Milagro Elstak.

Het was via de memoires van Heinrich Heine dat Richard Wagner op het idee kwam van zijn opera ‘Der fleigende Holländer’, waarmee het NTR ZaterdagMatinee afgelopen zaterdag het nieuwe seizoen opende. Hij las die memoires in 1838 in Riga waar hij chef-dirigent was bij de opera en voltooide zijn werkstuk in 1841. Helemaal tevreden was hij niet, het leidde tot een verbeterde versie in 1843, de versie waarmee het stuk in première ging; één in 1846, waarin hij de volledige orkestratie overhoop gooide en tot slot nog een wijziging in 1860, waarbij hij het zogenaamde ‘Tristan slot’ toevoegde aan het eind van de ouverture, zo genoemd omdat hij op dat moment net ‘Tristan und Isolde’ had afgerond. Dat was allemaal niet genoeg, aan het eind van zijn leven wilde hij het stuk nogmaals onder handen nemen, iets wat er echter niet meer van kwam. Gelukkig wellicht, want dit is een perfecte opera om dit seizoen mee te openen, met één been in de romantiek en met één been reeds in de moderniteit. Het Radio Filharmonisch Orkest op het podium, Jaap van Zweden op de bok, het Groot Omroepkoor versterkt met Cappella Amsterdam en een keur aan geweldige solisten. Het levert een grandioze uitvoering op die aan het einde terecht beloont wordt met een donderend applaus.

(meer…)

Lees verderRichard Wagner – Der fliegende Holländer (Concert Recensie)

Gaudeamus Festival – Deel 5

Diverse locaties, Utrecht – 7 en 8 september 2024

Van links naar rechts: jurylid Joanna Bailie, Yixie Shen met de Gaudeamus Award en mede genomineerde Lucy McKnight. Foto: Rogier Bogaard

En het was Yixie Shen die uiteindelijk gisterenavond de Gaudeamus Award 2024 won. Welverdiend, de afgelopen dagen betoonde zij zich een uitstekend componiste, die ook het technische handwerk als geen ander bleek te beheersen. Bij haar geen performances, geen video of andere toevoegingen, geen gimmicks, gewoon noten en die aaneen smeden tot coherente, sprekende stukken. Fijn dat de jury ervoor koos om dat te belonen. Verder besteed ik hier nog aandacht aan die andere prijs die iedere twee jaar tijdens dit festival wordt uitgereikt: de Tera de Marez Oyens prijs; het door Ensemble Klang uitgevoerde stuk ‘Conditions’ van Maya Verlaak, één van de drie juryleden en aab het nieuwe stuk van Annika Socolofksy, die de Award in 2021 won, ‘Detective Convention’ werd uitgevoerd door HIIIT, het voormalige Slagwerk Den Haag.

(meer…)

Lees verderGaudeamus Festival – Deel 5

Gaudeamus Festival – Deel 4

Diverse locaties, Utrecht – 7 en 8 september 2024

De strijkers van het New European Ensemble eerder deze week. Foto: Rogier Bogaard

Op het moment dat ik dit type zijn alle stukken van de voor de Gaudeamus Award genomineerde componisten gespeeld, vanavond volgt de uitslag, maar hier maak ik nu reeds de balans op en laat ik Patrick Ellis, Cem Güven, Lucy McKnight, Yixie Shen en Beniamino Fiorini hier nogmaals passeren. Met stukken uitgevoerd door het IEMA Ensemble, het RIOT Ensemble, xTRo en Ensemble Klang. En ook dit jaar valt de grote mate van diversiteit op tussen deze componisten, eens te meer bewijzend dat je aan dit metier op heel verschillende wijze vorm kunt geven.

(meer…)

Lees verderGaudeamus Festival – Deel 4

Gaudeamus Festival – Deel 3

Diverse locaties, Utrecht – 6 september 2024

Ook dit jaar besteed ik in mijn verslagen over het Gaudeamus Festival met name aandacht aan het werk van de vijf genomineerde componisten en de drie juryleden. Die laatsten benoemde ik overigens nog niet: het betreft dit jaar Joanna Bailie, Maya Verlaak en Zaid Jabri. Ook gisteren klonken er natuurlijk weer stukken van die genomineerde componisten. Het uit Hamburg afkomstige Trio Catch speelde een stuk van Yixie Shen en het in Den Haag gevestigde New European Ensemble speelde in de strijkkwartet-bezetting stukken van Cem Güven en Beniamino Fiorini – de enige van wie nog niet eerder een stuk klonk en tot slot was er de Amerikaanse harpist Parker Ramsay die het tweede stuk op dit festival van Lucy McKnight speelde. Tevens klonk een stuk van Jabri, eveneens voor strijkkwartet.

(meer…)

Lees verderGaudeamus Festival – Deel 3

Gaudeamus Festival – Deel 2

Diverse locaties, Utrecht – 5 september 2024

De vijf genomineerde componisten tijdens de openingsavond, van links naar rechts: Cem Güven, Beniamino Fiorini, Yixie Shen, Lucy McKnight en Patrick Ellis. Foto: Herre Vermeer Fotografie.

Gisterenavond klonken op twee locaties in de Utrechtse binnenstad de eerste stukken van een viertal voor de befaamde Gaudeamus Award genomineerde componisten: Patrick Ellis, Cem Güven, Lucy McKnight en Yixie She. Verder vindt dit jaar toevallig de jaarlijkse internationale NIME (New Interfaces for Musical Expression) conferentie plaats in Utrecht, waar ik in de late avond nog een staartje van mij pikte. Live elektronica in allerlei verschillende gedaantes, vaak uitgevoerd op zelfgebouwde apparatuur. Leuk om te ervaren dat er op dit festival een totaal andere sfeer hangt dan op Gaudeamus, dit betreft duidelijk een andere scene.

(meer…)

Lees verderGaudeamus Festival – Deel 2

Gaudeamus Festival – Deel 1

TivoliVredenburg, Utrecht – 4 september 2024

De voor dit jaar genomineerde componisten, vanaf linksboven met de klok mee: Lucy McKnight, Beniamino Fiorini, Cem Güven, Yixie Shen en Patrick Ellis. 

In Utrecht is gisterenavond weer het jaarlijkse Gaudeamus Festival van start gegaan, met onder andere een korte introductie van de vijf genomineerde componisten voor de Gaudeamus Award: De Engelse componist Patrick Ellis, de Italiaan Beniamino Fiorini, de Turkse componist Cem Güven, Lucy McKnight uit de VS en tot slot de Chinese, maar in Hamburg woonachtige Yixie Shen. Aangezien tot en met zondag van alle vijf de componisten drie stukken klinken, komen ze hier nog uitgebreid aan bod. Verder is de functie van deze openingsavond, naast dat het een feestje is voor de usual suspects, steeds meer een manier om aandacht te vragen voor de kwetsbare positie van de kunsten en dan meer specifiek de hedendaagse gecomponeerde muziek. Het zelden uitgevoerde ‘De Staat’, het meesterwerk van Louis Andriessen dat in 1976 zijn première beleefde, is vanavond dan ook perfect op zijn plek.

(meer…)

Lees verderGaudeamus Festival – Deel 1

Stemeseder Lillinger Quartet, featuring Peter Evans & Russell Hall – Umbra II / Stemeseder Lillinger – Antumbra (CD Recensie)

In dit tweede deel gewijd aan drummer Christian Lillinger zoom ik in op zijn samenwerking met pianist Elias Stemeseder. Samen zijn ze te horen in het bij Intakt Records verschenen ‘Umbra II’. De twee hebben iets met dat woord, want in 2022 verscheen bij dit label al ‘Umbra I’, dat hier nooit aan bod kwam en bij Plaist Records kwam in datzelfde jaar ook ‘Penumbra’, dat hier wel aan bod kwam en dat nu gevolgd wordt door het eveneens bij Plaist verschenen ‘Antumbra’. Begrippen die de twee niet zelf verzonnen hebben, maar die stammen uit de astronomie, het zijn alle drie vormen van schaduwen. ‘Penumbra’ was een duo album, terwijl we de twee samen met een aantal gasten horen op ‘Umbra I’ en het net verschenen ‘Antumbra’. Ook ‘Umbra II’ is geen duo album maar is in tegenstelling tot de twee anderen in zijn geheel opgenomen met trompettist Peter Evans en bassist Russell Hall. (meer…)

Lees verderStemeseder Lillinger Quartet, featuring Peter Evans & Russell Hall – Umbra II / Stemeseder Lillinger – Antumbra (CD Recensie)

Gordon Grdina & Christian Lillinger – Duo Work / Christopher Dell – Beats II (CD Recensie)

Ik keer nog voor een paar recensies terug naar de drummers en percussionisten. Vandaag en morgen staat hier de Zwitserse drummer Christian Lillinger centraal, iemand aan wie ik reeds vaker aandacht besteedde. Een bijzonder veelgevraagd slagwerker die, inmiddels zo’n vijftien jaar bezig, al een behoorlijke reputatie heeft opgebouwd. Allereerst hier aandacht voor een duo album met gitarist Gordon Grdina, ‘Duo Work’ verscheen bij diens label Attaboygirl Records. Verder verscheen een jaar geleden ‘Beats II’ bij Lillingers label Plaist, een album van het trio Christopher Dell, Jonas Westergaard en Lillinger. Aangezien ‘Beats I’ hier ook besproken is, verdient ook dit album aandacht.

(meer…)

Lees verderGordon Grdina & Christian Lillinger – Duo Work / Christopher Dell – Beats II (CD Recensie)

Summer Bummer – Dag 2 (Concert Recensie)

Trix, Antwerpen – 31 augustus 2024

De tweede dag van deze negende editie van het door Sound in Motion georganiseerde Summer Bummer Festival wijkt fors af van de eerste. Allereerst doordat er relatief weinig gerenommeerde namen aantreden. Jérôme Noetinger, Chrisophe Auger en Xavier Quérel horen daar zeker bij en ook Mats Gustafsson, met zijn tweede optreden dit weekend van het Fire! Orchestra en Heather Leigh zijn natuurlijk geen onbekenden. Maar verder zet Koen Vandenhoudt dit weekend vooral jong talent in de schijnwerpers. Het is zeker geen vorm van kritiek, in tegendeel zelfs, het is niet meer dan prima dat jonge musici op deze wijze een podium krijgen. Ik heb mij dan ook deze tweede dag geen seconde verveeld. Een tweede belangrijk verschil is de muziek als stijl, was dat vrijdag toch hoofdzakelijk free-jazz, met het Ensemble Nist-Nah als grote uitzondering, nu is het palet veel diverser en horen we zo ongeveer alle stijlen wel voorbij komen, waarbij alleen het experiment de constante lijkt te zijn.

(meer…)

Lees verderSummer Bummer – Dag 2 (Concert Recensie)